Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 23 Mayıs’taki Kabine Toplantısı’nın ardından Türkiye’nin Milli Uzay Programı çerçevesinde yeni bir açıklama yaptı. Erdoğan, bir Türk vatandaşının Uluslararası Uzay İstasyonu’na gönderilme çalışmalarının başlatıldığını duyurdu.
Milli Uzay Programı kapsamında seçilen bir Türk vatandaşı, 2023 yılında Uluslararası Uzay İstasyonu’nda yerini alacak. Peki, ‘Uzay Yolcusu’ olacak ilk Türk vatandaş nasıl seçilecek? Bu vatandaşta aranan şartlar neler? Gelin, Türkiye Uzay Ajansı tarafından paylaşılan başvuru şartlarına bakalım.
Türkiye’nin uzay yolcusunda aranan şartlar
Genel şartlar:
- Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak,
- 23 Mayıs 1977’den sonra doğmuş olmak,
- Kamu haklarından yasaklanmamış bulunmak,
- Yükseköğretim Kurumlarının en az 4 yıllık lisans eğitimi veren Mühendislik, Tıp, Fen Bilimleri/Temel Bilimler veya Fen Bilimleri/Temel Bilimler alanlarındaki Eğitim fakültelerinden birini bitirmiş olmak,
- Çok iyi derecede İngilizce bilgisine sahip olmak, anlamak, konuşmak ve yazmak,
- İngilizce yeterliliğini aşağıdaki sınavların birinden alınan puanla göstermek,
- KPDS/YDS: 90
- TOEFL IBT: 101
- TOEFL CBT: 251
- TOEFL PBT: 604
- CPE: B
- 149,5 – 190,5 santimetre aralığında ayakta boy uzunluğuna
- 78,2 – 101,3 santimetre aralığında oturma boy uzunluğuna sahip olmak,
- 43 – 110 kilogram aralığında kiloya sahip olmak.
- Erkek adaylar için, son başvuru tarihi itibarıyla (23 Haziran 2022) askerlik yükümlülüğünü yerine getirmiş olmak veya askerlikle ilişkisi bulunmamak,
- Taksirli suçlar, kısa süreli hapis cezasına seçenek yaptırımlara çevrilmiş suçlar ile aşağıda sayılan suçlar dışında tecil edilmiş hükümler hariç olmak üzere; altı aydan fazla hapis veyahut affa uğramış olsalar bile Devletin güvenliğine, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı işlenen suçlarla, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, nitelikli hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyeti kırıcı suçtan veya kaçakçılık, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, göreve ilişkin sırrı açıklama, Devlet sırlarına karşı suçlardan dolayı hükümlü bulunmamak. 667 sayılı KHK kapsamında terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulunca Devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti veya iltisakı yahut bunlarla irtibatı bulunmamak.
Genel sağlık şartları:
- Her iki gözde doğal olarak veya gözlük/kontakt lens ile düzeltme sonrası %100 (Snellen 20/20) görme keskinliğine sahip olmak,
- Renkli görme bozukluklarından herhangi birine sahip olmamak,
- Herhangi bir uzuv kaybı veya nakli yaşamamış olmak,
- Protez kullanmıyor olmak ve vücudunda platin/vida bulunmamak,
- Tüm eklemler için normal hareket açıklığına ve işlevselliğine sahip olmak,
- Duyma kusuru olmamak (normal ses seviyesindeki bir konuşmayı sessiz bir odada arkası dönük şekilde 2 metre mesafeden zorlanmadan ve hatasız duyabilmek),
- Kulak zarı rahatsızlığı, östaki borusu problemleri, otoskleroz ve benzeri rahatsızlıklar yaşamamış olmak,
- Kan basıncı/tansiyonu 155/95 altında olmak, kronik kalp ve damar sistemi rahatsızlığı olmamak,
- Akciğer fonksiyonlarını bozan solunum sistemi hastalığı bulunmamak,
- Sindirim sisteminde tıkanıklığa sebep olan, uçuş emniyetini riske sokabilecek ciddi hastalık veya geçirilmiş ameliyatların sekelleri bulunmamak,
- İdrar ve üreme yollarında (genitoüriner sistem) hastalık veya geçirilmiş ameliyatların sekelleri bulunmamak,
- Uçuş emniyetini riske sokabilecek ciddi veya bulaşıcı enfeksiyon hastalığı bulunmamak,
- Büyük jinekolojik ameliyat geçirmemiş olmak,
- Panik bozukluk, anksiyete bozuklukları, psikotik bozukluk, bipolar bozukluk, intihar düşüncesi, uyuyamama (insomnia) veya diğer ağır kişilik bozukluklarından birini yaşamamış olmak,
- Hayatının herhangi bir döneminde alkol, uyuşturucu/uyarıcı madde veya ilaç bağımlılığı yaşamamış olmak,
- Karanlık, yükseklik, hız, kaza, kalabalık, boğulma/nefessiz kalma, dağınıklık, yalnızlık/izolasyon, kapalı/dar alan korkusu olmamak,
- Epilepsi, titreme (tremor), MS (multiple skleroz), inme (felç) gibi sinir sistemi rahatsızlıkları ve nedeni bilinmeyen bilinç bozukluğu yaşamamış olmak,
- İnsülin veya diğer hipoglisemik ilaçlar ile tedavi gerektiren diyabet (şeker) rahatsızlığı olmamak.
Kişilik özellikleri:
- Karmaşık sistemlerin çalışma prensiplerini anlamaya ilgili ve bunun için gerekli bilgi ve beceriye sahip olmak,
- Özellikle rahatsız ve kısıtlı ortamlarda ve ilk kez karşılaşılan dış uyaranların varlığında problem çözme yeteneğine sahip olmak,
- Takım çalışmasına yatkın olmak ve iletişim becerileri üst düzeyde olmak,
- Baskı altında ve zorluklar karşısında soğukkanlı kalabilmek, çözüm odaklı olmak ve mantıklı kararlar alarak ilerleyebilmek.
Uzaya gidecek Türk olmak için nasıl başvuru yapılır?
- Adım #1: Başvuru Sistemi’ne ulaşın.
- Adım #2: ‘Kullanıcı Kayıt’ seçeneğine tıklayın. (Hesabınız varsa giriş yapın.)
- Adım #3: Kayıt formunu doldurun ve kaydınızı tamamlayın.
- Adım #4: Kullanıcı Giriş seçeneğine tıklayın ve hesabınıza giriş yapın.
- Adım #5: E-posta adresinizi doğrulayın ve bilgilerinizi tamamlayın.
- Adım #6: Anasayfada yer alan TUA ilanına başvurun.
Adım #1: Başvuru Sistemi’ne ulaşın.
Bu bağlantıya tıklayarak TÜBİTAK üzerindeki başvuru sayfasına ulaşın.
Adım #2: ‘Kullanıcı Kayıt’ seçeneğine tıklayın.
Açılan sayfada yer alan ‘Kullanıcı Kayıt’ seçeneğine tıklayın. TÜBİTAK hesabınız varsa mevcut hesabınıza giriş yapın ve Adım #4’e geçin.
Adım #3: Kayıt formunu doldurun ve kaydınızı tamamlayın.
Karşınıza çıkan kayıt formuna tüm bilgilerinizi doğru bir şekilde girin ve kaydınızı tamamlayın.
Adım #4: Hesabınıza giriş yapın.
Başvuru Sistemi’ne geri dönerek oluşturduğunuz hesabınıza giriş yapın.
Adım #5: E-posta adresinizi doğrulayın ve bilgilerinizi tamamlayın.
Başvuru yapmak için öncelikle e-posta adresinizi doğrulayın. Daha sonra TÜBİTAK hesabınızda boş olan tüm bilgileri doldurun. Kişisel bilgilerin yanı sıra sınav, öğrenim, yabancı dil ve yabancı dil bilgilerini doldurup CV’nizi tamamlayın.
Adım #6: Anasayfada yer alan TUA ilanına başvurun.
Bilgilerinizi tamamladıktan sonra anasayfada yer alan ‘TBTK.UZAY_YOLCUSU.2022-1.01’ referans kodlu ilana başvurun.
NASA, astronotlarında hangi şartları arıyor?
ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA), astronot adaylarında temel olarak ABD vatandaşlığının yanı sıra bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik alanında yüksek lisans yapma şartı arıyor. Bununla birlikte astronotlarda jet uçaklarında en az iki yıllık ilgili mesleki deneyim veya en az 1.000 saatlik kaptan pilotluk süresi aranıyor.
Roscosmos, kozmonotlarında hangi şartları arıyor?
Rusya’nın uzay bilimleri programı ile genel havacılık ve uzay araştırmalarından sorumlu devlet kurumu Roscosmos, uzaya göndereceği kozmonotlarında Rus vatandaşı olmanın yanı sıra iyi derece İngilizce bilgisi ve yüksek öğretim şartı arıyor. Bununla birlikte adaylarda uçuş tecrübesi aranmazken, bu tecrübeye sahip olanlar ön plana çıkıyor.
Avrupa Uzay Ajansı (ESA), astronotlarında hangi şartları arıyor?
Avrupa Uzay Ajansı (ESA), astoronotlarında herhangi bir Avrupa Uzay Ajansı ülkesi vatandaşlığının yanı sıra doğa bilimleri, tıp, mühendislik, matematik veya bilgisayar bilimlerinde en az yüksek lisans derecesi veya resmi bir deneysel test pilotluğu okulundan deneysel test pilotu ve/veya test mühendisi derecesi ve iyi derece İngilizce bilgisi arıyor.
