Kalp Durdurduktan Sonra Bilinç Saatlerce Açık Kalabilir mi?

Ölüm anında beynimizde neler olduğunun araştırıldığını ve insanların ölüm anında geçmişi hatırladığını; yani ‘hayatım film şeridi gibi gözümün önünden geçti’ tabirinin bir nevi doğru çıktığını sizlere aktarmıştık. Peki, beynimiz kalbimiz durduktan sonra ne kadar süre çalışır durumda kalıyor? Kafası kopan insanların bile bilinci bir süre açık kalabilir mi?

İşte bu sorulara cevap arayan sinirbilim profesörü Guillaume Thierry, tamamen ölmeden önce bilinci kaybetmenin ne kadar sürebileceği ile ilgili düşüncelerini paylaştığı bir çalışma yayımladı. Fransız devrimindeki giyotin kullanımını 15 yaşındayken öğrenmesiyle bu konulara merakının artığını belirten Thierry, The Conversation sitesi için yazdığı bir makalede bu durumu inceledi.

Bilincimiz ne kadar süre açık kalıyor?

Galler’de yer alan Bangor Üniversitesi’nde görev yapan Thierry’e göre, şu anda bilinene göre kalp durdurduktan yaklaşık altı dakika sonra beyin ölümü gerçekleşiyor ve böylece varlığımızı hissettiğimize neden olan ‘bilinç’ kaybediliyor. Ancak ünlü sinirbilimci bu durumun daha uzun sürüp sürmediğini öğrenmek istiyor.

Ölüme yakın deneyimler yaşayan insanların hayatlarının gözlerinin önünden geçtiğini söyleyen insanlara vurgu yapan Thierry, buna örnek olarak da yazının başında bahsettiğimiz haberdeki araştırmada elde edilen ve geçmişin hatırlandığını gösteren beyin dalgalarını örnek gösterdi. Ancak bu araştırmanın tamamen sorusunu yanıtlamadığını; çünkü sadece 15 dakikalık beyin aktivitesinin incelendiği vurgulanıyor.

Bu da beyne giden oksijenin kesilmesinden sonra temel sinirsel aktivitelerin kaybolmasının ne kadar sürdüğünü tam olarak göstermiyor. Farelerin bilinç kaybettikten yaklaşık kırk saniye sonra beyin aktivitelerinin tamamen durduğunu belirten Thierry, bu durumun insanlarda farklı olabileceğini söylüyor. Ünlü bilim insanına göre, insanların altı, yedi; hatta on dakika sonra yeniden hayata döndürülebilmesi; teorik olarak beyinlerinin tamamen kapanmasının saatlerce sürebileceğini gösteriyor olabilir.

Son olarak hayatın gözlerin önünden geçmesine farklı bir bakış açısı sunan Thierry, zamanımız tükenirken temel dürtülerimizin kendi varoluşumuzun anlamak ve bir cevap bulmak için buna neden olabileceğini söylüyor. Bunun yanı sıra konu hakkındaki çalışmaların artırılması gerektiğini vurgulayan araştırmacı, elde edilebilecek bulguların beyinsel aktivitelerin daha uzun süre devam ettiği fikrini destekleyebileceğini düşünüyor. Thierry’e göre belki de bu sonuçlar, kafası kopan bir insanın bile bilincinin bir süre açık kalabileceğini ortaya koyabilir.