Yaklaşık üç yıldır öngörülemeyen düzeyde enerji seviyelerine dayanıklılık sağlamak üzere sistemlerin geliştirilmesi için kapalı olan Büyük Hadron …
Yaklaşık üç yıldır öngörülemeyen düzeyde enerji seviyelerine dayanıklılık sağlamak üzere sistemlerin geliştirilmesi için kapalı olan Büyük Hadron Çarpıştırıcısı, en sonunda bilimsel faaliyetlere kaldığı yerden başladı. Bugün tekrar çalıştırılan Hadron Çarpıştırıcısı, henüz faaliyetine başlamasının üstünden saatler geçmişken bilim dünyasına yeni bir keşif sundu.
CERN’de (Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi) görev yapan bilim insanları, ilk çalıştırmayla birlikte daha önce görülmemiş üç egzotik parçacık keşfetti. Bu parçacıkların ikisi dört kuarktan oluşan tetrakuark, biriyse beş kuarktan oluşan pentakuark parçacıkları oldu. Yeni keşif, gözlemlenen maddeyi oluşturan ve şimdiye kadar bulunmuş temel parçacıkları ve bunların etkileşmesinde önemli rol oynayan üç temel kuvveti açıklayan ‘Standart Model’ kuramının doğruluğunu bir kez daha kanıtladı.
İnsanlık, yeni bir keşif çağına giriş yaptı
Yeni keşif, bilim insanlarına göre Higgs bozonu kadar büyük olmasa da gelecek için önemli bir ipucu verdi. Bilim insanları, yeni keşfin Hadron Çarpıştırıcısı’nın daha önce hiç görülmeyen ancak evreni oluşturan yapı taşlarından birini ortaya çıkarmaya çok yakın olduğuna inandıklarını aktardı.
Atomlardaki proton ve nötron gibi temel bileşikler üç kuarktan oluşurken, dört ve beşli kuark kombinasyonlarına rastlamak oldukça nadirdir. Hatta bugüne kadar bu bileşiklerin farklı türde parçacıklara bozunmadan önce sadece bir anlığına var oldukları varsayılıyordu. Bilim insanlarına göre yeni keşif, parçacıklar hakkındaki gizemin en fazla aydınlığa kavuştuğu 1950’li yıllardaki gibi bir zaman aralığında olduğumuzu gösteriyor.
Ayrıca bilim insanları, Büyük Hadron Çarpıştırıcısı’nın mevcut çalışmasının karanlık madde gibi gizemli fenomenlerin doğasını açıklamak için Standart Model’in ötesine geçen fizik kanıtlarını ortaya çıkaracağını umuyor. Bu tür kanıtlarla yeni atom altı parçacık dizilerine ve hatta evrenimizdeki diğer boyutlara işaretler bulunabileceği tahmin ediliyor.
Kuark nedir?
Temel parçacık ve maddenin temel bileşenlerinden biri olan kuarklar, bir araya geldiklerinde ‘hadron’ olarak bilinen bileşik parçacıkları oluşturuyor. Büyük Hadron Çarpıştırıcısı da bu bileşik parçacıklarının en kararlılarından birisi olan protonları ışık hızına yakın bir hızda birbirleriyle çarpıştırıyor.
