Uzay alanında yapılan çalışmalara olan ilgi her gün biraz daha kuvvetlenerek artıyor. Bilimsel ve keşifsel amaçlarla yapılan uzay yolculuklarına …
Uzay alanında yapılan çalışmalara olan ilgi her gün biraz daha kuvvetlenerek artıyor. Bilimsel ve keşifsel amaçlarla yapılan uzay yolculuklarına ek olarak, uzay seyahati artık ‘bir miktar parayı’ basan sıradan insanların da deneyimleyeceği daha ticari bir bölgeye doğru ilerliyor. Hâl böyle olunca da uzay ortamında yaşamamızı ve uzaya çıkmamız için gerekli olan yakıtı sağlayacak kaynaklara olan ihtiyaç da bu ilgiyle doğru orantılı bir şekilde yükseliyor.
Çin’deki bilim insanları tarafından yürütülen yeni bir araştırmaya göreyse Ay yüzeyindeki toprakta, karbondioksiti oksijene ve yakıtlara dönüştürebilen aktif bileşikler bulunuyor. Araştırmacılar şimdi, Ay kaynaklarının Ay’da veya daha da ötesinde insanın uzay keşfini kolaylaştırmak üzere kullanılıp kullanılamayacağını araştırıyor.
Ay toprağı ile oksijen ve yakıt üretmek mümkün olabilir
Nanjing Üniversitesi malzeme bilimcileri Yingfang Yao ve Zhigang Zou, Aydaki en bol iki kaynak olan Ay toprağı ve Güneş radyasyonunu kullanan bir sistem tasarlamayı hedefliyor. Çin’in Chang’e 5 uzay aracı tarafından geri getirilen Ay toprağını analiz eden araştırma ekibi, söz konusu numunenin, Güneş ışığı ve karbondioksit kullanarak oksijen gibi istenen ürünleri elde etmek için bir katalizör görevi görebilecek demir ve titanyum açısından zengin maddeler de dahil olmak üzere birtakım bileşikler içerdiğini tespit ettiklerini bildiriyor.
Bu gözlemlerden yola çıkan ekip, bir çeşit “dünya dışı fotosentez” stratejisi önerisinde bulunuyor. Söz konusu sisteme göre Ay toprağının, Ay’dan ve astronotların solunum egzozundan çıkarılan suyun, Güneş ışığıyla çalışan oksijen ve hidrojene elektrolize edilmesi için kullanılması mümkün olabilir gibi gözüküyor. Bu işlem sırasında Aydaki astronotlar tarafından solunan karbondioksit de toplanıyor ve Ay toprağı tarafından katalize edilen bir hidrojenasyon işlemi sırasında su elektrolizinden elde edilen hidrojen ile birleştirilebiliyor.
Ayrıca, işlem sırasında yakıt olarak kullanılabilecek metan gibi hidrokarbonlar da elde edilebiliyor. Sundukları stratejinin Ay’da kurulacak bir üste yaşamın desteklenmesi için gerekli olan su, oksijen ve yakıt gibi ürünleri üretmek için Güneş ışığı dışında başka hiçbir dış enerji kaynağı kullanmadığını belirten ekip; sistemlerini Çin’in gelecekteki mürettebatlı Ay görevleri sırasında uzayda test etmeyi planlıyor.
İşlemin nasıl gerçekleştiğine yönelik bir video da mevcut
Sürdürülebilir ve uygun fiyatlı bir dünya dışı yaşam ortamı
Konuya dair yaptığı açıklamada sistemlerinin roket yükünü en aza indirmek adına çevrede bulunan kaynaklardan yararlandığını aktaran Yao, “Stratejimiz, sürdürülebilir ve uygun fiyatlı bir Dünya dışı yaşam ortamı için bir senaryo sunuyor” şeklinde kaydediyor. Buna ek olarak Yao, her ne kadar Ay toprağının katalitik verimliliğin Dünya’dakinden daha az olsa da, ekibin tasarımı geliştirmek için Ay toprağını daha iyi bir katalizör olan nano yapılı yüksek entropili bir malzemeye eklemek gibi farklı yaklaşımları test ettiğini belirtiyor.
Çok yakın bir gelecekte mürettebatlı uzay uçuşu endüstrisinin hızla gelişeceğine şahit olacağımızı ifade eden Yao, “1600’lerde yüzlerce geminin denize açıldığı ‘Yelken Çağı’ gibi bir ‘Uzay Çağı’na gireceğiz. Ancak Dünya dışı dünyanın geniş çaplı araştırmasını yapmak istiyorsak, yükü azaltmanın yollarını, yani Dünya’dan mümkün olduğunca az malzemeye güvenmeyi ve bunun yerine dünya dışı kaynakları kullanmayı düşünmemiz gerekecek,” diye de sözlerine ekliyor.
