İşçi işveren arasındaki anlaşmazlıklarda fazla çalışma ve hafta tatili ücretleri önemli yer tutuyor. Bazı işletmeler, çalışanların ileride dava …
İşçi işveren arasındaki anlaşmazlıklarda fazla çalışma ve hafta tatili ücretleri önemli yer tutuyor. Bazı işletmeler, çalışanların ileride dava açmaması için fazla çalışma yaptırdıkları ve hafta tatilinde çalıştırdıkları işçilere ödeme yapmadıkları halde bordroda fazla çalışma ve hafta tatili için ödeme tutarlarına yer veriyorlar.
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin karara bağladığı (E: 2021 / 12852, K: 2022 / 1015) dosyaya göre, bir şirketin Suudi Arabistan ve Cezayir’deki şantiyelerinde topograf olarak çalışan işçi, 3 bin dolar ücret aldığını, dini bayramların ilk iki günü hariç tüm ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştığını, fazla mesai, hafta tatili ve ulusal bayram genel tatil günlerindeki çalışmalarının karşılığı olan ücretlerinin ödenmediğini, buna karşılık tüm haklarını aldığına dair belge imzalatılarak Türkiye’ye gönderildiğini belirterek alacak davası açtı.
İşveren, işçinin ücretinin 3 bin dolar değil 2.173 dolar olduğunu, tüm hak edişlerinin, fazla mesai ücretinin, hafta tatili ve genel tatil günlerine ait ücretlerinin ödendiğini, 3 bin dolarlık ücretin içinde bunların da bulunduğunu savundu. İşveren, bordrolarda da ödeme dökümlerinin ayrıntılı olarak yer aldığını ifade etti.
İşçinin gösterdiği tanıklar 3 bin dolar ücret aldığını söylediler. Mahkemenin yaptırdığı emsal ücret araştırmasında Ankara İnşaat Sanatkârları Esnaf Odası, dava konusu olan 2016 yılında emsal ücretin net 3 bin dolar olduğunu bildirdi.
Ancak, yerel mahkeme fazla çalışma ücreti talebini reddetti, diğer talepleri kabul etti. İstinaf başvurusunun da bölge idare mahkemesince esastan reddedilmesi üzerine işçi temyiz isteminde bulundu.
HİLELİ BORDRODAKİ FAZLA ÇALIŞMA VE TATİL GÜNLERİ İÇİN AYRICA ÖDEME KARARI
Dosyayı inceleyen Yargıtay, işçiyi haklı buldu. Yargıtay kararının gerekçesinde, işverence sunulan imzasız bordrolarda aylık 42 saat fazla mesai ve iki gün hafta tatili tahakkuklarının yapıldığının görüldüğü belirtildi. İşçinin Türkiye’de 18 gün izinde olduğu ay için düzenlenen bordroda da diğer bordrolarda olduğu gibi 42 saat fazla mesai ve iki gün hafta tatili tahakkukunun yer aldığı ve toplam ücretin de 3 bin dolar olduğu vurgulandı. Bu durumdan işyerinde “bordro hilesi” bulunduğunun anlaşılmakta olduğu belirtilen kararda, şöyle denildi:
“Bordro hilesinin söz konusu olduğu hallerde bordrodaki fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti gibi tahakkuklar aslında gerçekte bu çalışmaların karşılığı olan ücretler olmayıp, işçinin temel ücretinin bir parçası olduğundan, bu tahakkuk miktarları hiç dikkate alınmadan sonuca gidilmesi gerekmektedir. Bu nedenle davacının ücreti net 3.000 USD kabul edilerek dava konusu alacakların hesaplanması, fazla mesai ve hafta tatili alacağı bakımından davalı tanık beyanlarına davacının aylık 42 saat fazla mesai yaptığı ve ayda iki hafta tatilinde çalıştığı kabul edilerek fazla mesai ve hafta tatili alacaklarının hesaplanması gerekli iken yazılı gerekçe ile hüküm kurulması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.”
Yargıtay’ın bu kararı uyarınca yerel mahkeme işçinin net ücretini 3 bin dolar kabul edecek ve her ay düzenlenen bordroda ödeme yapılmış gibi gösterilen fazla çalışma ve tatil günleri için bu ücret üzerinden ayrıca hesaplama yaparak ödenmesini sağlayacak.
