Türkiye gıdada artık kendi kendine yetmiyor

Rusya ile Ukrayna savaşırsa Türkiye’de ekmek daha da pahalanacak. Çünkü ekmeklik buğdayda yeterlilik oranı yüzde 82’ye kadar geriledi ve Türkiye, Dünya Gıdada Sürdürülebilirlik Endeksi’nde ilk 25 ülke arasına bile giremiyor.

Dünyada savaş korkusu yükselirken, Türkiye tarım sektörünün yaşadığı büyük çöküş nedeniyle artık kendi kendine yeten ülkeler arasında yer alamıyor. The Economist’in 2021 verileri ile oluşturduğu Dünya Gıdada Sürdürülebilirlik Endeksi’nde ilk 3 sırada İsveç, Japonya ve Kanada var. Yediğimiz meyvenin çekirdeğini attığımızda bile onu ağaca dönüştüren bereketli ve geniş toprakların ülkesi Türkiye ise sıralamada 27’nci sırada.

ARTIK YETMİYOR

Rusya ile Ukrayna arasında tansiyonun Türkiye’deki ekmek fiyatlarını artıracak olmasının ardında Rusya’da üretilen buğdayın en önemli alıcılarından biri olmamız yatıyor. Türkiye’nin buğdayda yeterlilik oranı yüzde 89’a gerilerken ekmeklik buğdayda bu oran yüzde 82’ye kadar düştü. Türkiye 2021 yılında toplam buğday ithalatının yüzde 86.6’sını Rusya ve Ukrayna’dan gerçekleştirdi. Türkiye yeterlilik oranı yüzde 94’e gerileyen arpada ithalatın yüzde 79.4’ünü, yeterlilik oranı yüzde 60.1 ile alarm veren ayçiçeğinde ise ithalatın yüzde 11.4’ünü bu iki ülkeden yapıyor. Dolayısıyla bir savaşla bu ülkelerde yükselecek fiyatların Türkiye’deki sofraları vurmasına kesin gözüyle bakılıyor.

Türkiye’nin tarımda geldiği durum, Gıdada Sürdürülebilirlik Endeksi’nde de net biçimde ortaya konuluyor. Endekste Türkiye’nin notu 100 üzerinden 66. Sıralamaya göre dünyada gıdada sürdürülebilirlikte İrlanda’dan Estonya’ya ve Güney Kore’ye kadar pek çok ülke Türkiye’yi geride bırakmış durumda.

Sürdürülebilir tarımda Suudi Arabistan bile bizi geçti

■ The Economist’in Gıdada Sürdürülebilirlik Endeksi’nde 78 ülke ağırlıklı olarak Dünya Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verileri baz alınalar analiz edildi. Endeksin alt kırılımlarında sürdürülebilir tarım odağa alındı. Bu kategoride Türkiye listenin en sonlarında yer aldı. Suudi Arabistan, Kamerun, Mozambik gibi ülkeler dahi listede Türkiye’yi geride bıraktı. Sürdürülebilir su tüketiminin yönetimi, sürdürülebilir tarımda özel sektör yatırımlarının desteklenmesi gibi etkenlerin odağa alındığı bu listede Türkiye 78 ülke içinde 63’üncü sırada yer bulabildi.