Büyüleyici bir çalışma prensibine sahip olan ve nasıl çalıştığına dair hala daha birçok sır bulunduran beyne dair her gün yeni bir bilgi ortaya …
Büyüleyici bir çalışma prensibine sahip olan ve nasıl çalıştığına dair hala daha birçok sır bulunduran beyne dair her gün yeni bir bilgi ortaya çıkıyor. Bilim insanlarının beyin üzerine yaptığı her yeni araştırma, bizi beynin nasıl işlediğini anlamaya bir adım daha yaklaştırıyor.
Beynin nasıl çalıştığına dair elde edilen bilgiler doğal olarak bazı fonksiyonların gerçekleştirilmesi için ne kadar beyin maddesine ihtiyacımız olduğunu da ortaya koyuyor. Current Biology’de yayımlanan ve solucanlar üzerinde gerçekleştirilen yeni bir çalışma ise kompleks kararlar vermek için ne kadar nöron, yani sinir hücresine ihtiyacımız olduğuna dair yeni ipuçları sunuyor.
Kompleks kararlar vermek için gerekli olan nöron sayısı sadece 302 olabilir
Zor kararlar vermek için gerekli olan nöron sayısı sadece 302 olabilir gibi duruyor. En azından avcı bir solucan türü olan ve avını yemek veya besin kaynağını savunmak adına ısırma yeteneğine güvenen Pristionchus pacificus’a odaklanan bir araştırmanın sonucuna göre durum bundan ibaret olabilir.
Bu solucan türü üzerinden karar verme sürecini incelemeye karar veren araştırmacılar, karar verme belirtileri için direkt nöronlara ve hücre bağlantılarına bakmak yerine, P. pacificus’un davranışına, özellikle de farklı tehdit türleri ile karşı karşıya kaldığında ısırma yeteneklerini nasıl kullanmayı tercih ettiğine odaklandı.
Çalışma esnasında ekip, P. pacificus’un hem avı hem de rakibi olan bir başka solucan türü Caenorhabditis elegans’a karşı onu yemek için ısırmak ya da caydırmak için ısırmak olmak üzere iki farklı strateji uyguladığını gözlemledi. Buna göre karşısında larva formunda bir C. elegans olduğunda onu öldürmek için ısırmayı tercih eden P. pacificus; karşısındayetişkin bir C. elegans olduğunda ise onu besin kaynaklarından uzak tutup uzaklaştırmak için ısırma eğilimi gösterdi. Bu, bir strateji değişikliğinin ve bilinçli yapılmış bir seçimin ufak bir kanıtıydı.
P. pacificus solucanlarının yumurtalarını nereye bıraktıklarını ve yakınlarda bir bakteriyel besin kaynağı olduğunda davranışlarının nasıl değiştiğini gözlemleyen araştırma ekibi, böylece yetişkin C. elegans’a yapılan ısırık saldırılarının başarısız bir öldürme girişimi olmadığını, aksine bunun sadece onları uzaklaştırmak için tasarlanan bir strateji olduğunu ortaya koydu.
Bu araştırma, yapay zekanın geliştirilmesinde önemli bir rol oynayabilir
Omurgalıların bu tür kararlar alındığı yıllardır bilinen ve artık alışılmış bir gerçek olsa da, solucanların bu şekilde belirli eylemlerin artılarını, eksilerini ve sonuçlarını düşünerek strateji yapmak ve kompleks kararlar almak için yeterli beyin gücüne sahip olduğu bilinmiyordu.
Konuya dair “Bilim insanları her zaman solucanların basit olduğunu varsaydılar – P. pacificus ısırdığında bunun ardında her zaman tek bir avcı amaç için olduğunu düşündük” şeklinde kaydeden Kaliforniya’da bulunan Salk Biyolojik Araştırmalar Enstitüsü’nden sinirbilimci Kathleen Quach, “Aslında, P. pacificus çok yönlüdür ve farklı uzun vadeli hedeflere ulaşmak için aynı eylemi, yani C. elegans’ı ısırmayı, kullanabilir. P. pacificus’un başarısız bir avcılık gibi görünen bir şeyi başarılı ve hedefe yönelik bölgesellik haline getirebileceğini görünce şaşırdım” ifadelerini kullanıyor.
İnsanların 86 milyar kadar nörona sahip olduğunu düşündüğümüzde, P. pacificus’un sahip olduğu 302 nöron kulağa son derece küçük bir sayı gibi geliyor olabilir. Ancak biyolojik açıdan bakacak olduğumuzda bu, karar verme mekanizmasının temelinde o kadar da karmaşık olmayan bir kod olduğu anlamına geliyor. Dolayısıyla bu araştırma bir bilgisayar yazılımına mümkün olduğunca az programlara ve sinir ağı ile bağımsız kararlar vermeyi öğretmede, yani yapay zekanın gelişiminde bile önemli bir role sahip olabilir.
“Solucanlar gibi basit sistemlerin bile farklı stratejileri vardır ve bu stratejiler arasında seçim yaparak belirli bir durumda neyin kendileri için daha iyi olduğuna karar verebilirler” şeklinde belirten Salk Biyolojik Araştırmalar Enstitüsü’nden nörobiyolog Sreekanth Chalasani, “Bu, bu kararların insanlar gibi daha karmaşık sistemlerde nasıl alındığını anlamak için bir çerçeve görevi görür” ifadelerini kullanıyor.
