Kasıtlı eksik ve yanlış bilgi vererek, devlet kurumlarını, çalışanlarını kamuoyunun gözünde küçük düşürmeyi amaç ve alışkanlık edinen; siyasileri …
Kasıtlı eksik ve yanlış bilgi vererek, devlet kurumlarını, çalışanlarını kamuoyunun gözünde küçük düşürmeyi amaç ve alışkanlık edinen; siyasileri yanlış yönlendiren, yanıltan; siyasi söyleme malzeme olmayı içine sindiren bu gazetelerin günah defteri oldukça kabarık.
TBMM Genel Kurulu gündemine gelecek Basın Kanunu’nu fırsat bilerek bir kez daha devlet kurumlarını hedef alan bu gazetelerin, “Yavuz hırsız ev sahibini bastırır” misali davranmaları tahammül sınırlarını zorluyor.
GAZETECİLİĞİN ETİK KODLARINI DARMADAĞIN EDEN İFADELER
Ellerine geçen her fırsatta ağız birliği yaparak Basın İlan Kurumu’na yönelik saldırı girişimi başlatan söz konusu gazetelerin ceza almasına neden olan, ahlak sınırını aşan ve gazeteciliğin etik kodlarını darmadağın eden haber ve yazılardaki ifadeler:
20 Kasım 2019: “Pzvnk” – 16 Ekim 2019: “Yerli karıyı kakalamışlar” – 20 Şubat 2020: “O…pu, k…tak, s…yim” – 6 Temmuz 2020: “O…pu” – 13 Şubat 2020 : “Bu düğünde erkek tarafı yok” (eşcinselliği özendirme) – 24.02.2022: B…k – 19 Nisan 2022: “G…t elden gidecek”
“Kör göze parmak sokarcasına göz göre göre bu ifadeleri kullanan gazeteleri, hangi aile çocuğunun okumasını veya duymasını ister?” sorusu, konunun ciddiyetini gözler önüne seriyor.
KANUNDA NE DİYOR?
Türkiye’de 1961 yılında yürürlüğe giren 195 sayılı Kanunun müeyyide başlıklı 49. maddesi; Basın Ahlak Esaslarına uymayan gazetelere iki aya kadar ilan kesme uygulanabileceğini öngörüyor.
Haberden zarar gördüğünü ve Basın Ahlak Esaslarına göre ihlalin söz konusu iddia eden taraf, Basın İlan Kurumu’na şikâyette bulunuyor (Nadiren de olsa re’sen harekete geçilebiliyor). Sonra bu konuda uzmanlaşmış, aralarında hukukçuların da olduğu bir kadro, şikayet başvurularını tek tek inceliyor. Haberi yayınlayan gazeteden şikayet konusuna esas olmak üzere yazılı savunmaları isteniyor. Ardından konu başvuru sırasına göre Yönetim Kurulu gündemine alınıyor. Eşit sayıda Basın, Hükümet, Tarafsızlar gruplarından gelen üyelerin oluşturduğu Yönetim Kurulu, şikayeti ve savunmayı dikkate alarak bir karar veriyor.
CEZA KESİLEN GAZETE YARGIYA GİDEBİLİYOR
İhlalin derecesine göre ilan kesme müeyyidesi uygulanan gazete konuyu yargıya taşıyabiliyor. Aynı hak, müeyyideye mahal olmayan kararlarda şikayetçi taraf için de geçerli oluyor.
Ayrıca Anayasa Mahkemesi’nin Basın İlan Kurumu tarafından Basın Ahlak Esaslarını uygulanmasının yerinde olduğuna dair birçok kararı bulunuyor.
Basın Ahlak Esasları’nın hemen başında ise şöyle deniyor:
“Bir kamu hizmeti olan gazetecilik, kişisel veya ahlâka aykırı amaç ve çıkarlara âlet edilemez ve kamu yararına aykırı bir şekilde kullanılamaz…”
Sürekli olarak baskıya uğradıklarını ve ilan kesme yoluyla cezalandırıldıklarını iddia eden gazeteler en çok 3. maddenin “e” ve “f” bendinden ceza alıyor:
“e) Küçüklerin ve gençlerin toplum içinde, kişiliklerinin gelişmesini ve korunmasını olumsuz etkileyecek veya onlara yönelik cinsel tacize teşvik eden ve şiddeti özendiren yayın yapılamaz.
f) Ahlâka aykırı yayın yapılamaz.
