Canlılar üzerinde bulunan şekiller evrimsel süreçte çeşitli nedenlerle oluştu, hatta milyon yıllara yayılan bu süreçte bazı türlerin üzerindeki …
Canlılar üzerinde bulunan şekiller evrimsel süreçte çeşitli nedenlerle oluştu, hatta milyon yıllara yayılan bu süreçte bazı türlerin üzerindeki desenler göz, çiçek gibi nesnelere benzedi.
Tephritidae familyasının Goniurellia cinsindeki bu meyve sineklerinin şeffaf kanatlarındaki desenler ise evrimin bu konuda zirve yaptığı en çarpıcı örneklerden biri.
1910’dan beri bilinen bu tür genellikle Yakın ve Orta Doğu, Avrupa ve Asya’da bulunuyor.
Çok çeşitli habitatlarda yaşayan bu sineklere, çoğu zaman çayırlarda ve şehirlerdeki bahçelerde rastlanıyor. Yetişkinleri ortalama 3-4 mm uzunluğunda oluyor, yani oldukça küçük bir tür.
Sineğin kanatlarındaki karınca benzeri böcek şekli nasıl ortaya çıkmış olabilir?
İşte burada evrim devreye giriyor. Kesin nedeni bilinmemekle birlikte avcılara karşı bir savunma mekanizması olarak gelişmiş olabileceği düşünülüyor. Bir tehdit algıladıklarında kanatlarını açarak daha korkutucu görünebilirler, böylece avcının kafasını karıştırabilirler.
Bu şekle sahip olanların hayatta kalma ihtimali nesillerdir artacağı için sonraki nesillerin de bu şekle sahip olacağı düşünülüyor. Bu şekil, türün her üyesinde bulunmuyor. Bazılarında örümcek şekli dahi belirebiliyor.
Bu savunma mekanizması aynı zamanda sineği potansiyel eşler için çekici hale getirebilir.
Estetik görünen bu kanat tasarımı, bir çiftleşme dansıyla birlikte dişiler için cezbedici olabilir. Kanattaki resim ne kadar gerçekçi olursa hayatta kalma ve üreme şansı o kadar artacaktır. Böylece bu eşsiz özellik nesiller arasında aktarılacaktır.
Kelebeklerin kanatlarında bulunan göz benzeri şekiller de benzer bir işleyişin sonucudur.
Kanatlarındaki baykuş gözü şekli sayesinde avcılarını anlık olarak korkutup kaçırabilen bazı kelebek türleri, bu tür adaptasyonların en bilindiklerindendir.
Peki bu tip şekiller neden her türde ortaya çıkmıyor?
Bu özellikler birdenbire değil milyonlarca süren bir süreçte ortaya çıkmaktadır. Her popülasyonun genetik dağılımının yanı sıra onlara etki eden faktörler birbirinden çok farklıdır. Bu yüzden benzer sorunlara farklı tepkiler ortaya çıkabilir.
Bir dahaki sefere dairenizin etrafında uçan minik böceklerden şikayet ettiğinizde, onları haşere olarak görmeyin, onlara evrimsel sanat olarak bakın.
Kaynaklar: 1, 2, 3, 4
