2020 yılının temmuz ayında Dünya kendi ekseni etrafında hiç olmadığı kadar hızlı dönmüş ve bu yüzden bir gün 24 saatten tam 1.4602 milisaniye …
2020 yılının temmuz ayında Dünya kendi ekseni etrafında hiç olmadığı kadar hızlı dönmüş ve bu yüzden bir gün 24 saatten tam 1.4602 milisaniye daha kısa sürmüştü. Geçtiğimiz ayın sonlarında bu durumun bir benzeri yaşanmış ve bir gün yine 24 saatten daha kısa sürmüştü. 29 Haziran 2022 tarihinde Dünya, kendi etrafındaki dönüşünü hızlı bir şekilde tamamlamış ve Dünya’da en kısa gündüz yaşanmıştı.
Tüm bunların nedenini Dünya’nın mükemmel bir şekilde küresel olmaması ve kendi ekseni etrafında sallanabilmesi olarak açıklayan bilim insanları şimdi de Dünya’daki günlerin gizemli bir şekilde uzadığını açıkladılar. Bu durum yalnızca zaman işleyişimizi değil aynı zamanda birçok teknolojiyi de etkiliyor. Gelin bu durumun nedenlerine hep birlikte bakalım.
Bir gün nadiren 24 saat sürüyor
Telefonlarımızdaki saatler bir günde tam olarak 24 saat olduğunu gösterse de Dünya’nın tek bir dönüşü tamamlaması için geçen gerçek süre değişebiliyor. Bu değişiklikler depremler ve fırtınalardan dolayı bile gerçekleşebiliyor. Yani bilim insanlarının yaptığı açıklamaya göre bir gün çok nadiren 24 saat sürüyor. Hatta birkaç milyar yıl önce bir Dünya günü yaklaşık 19 saatti.
Son birkaç yıldır, günün ne kadar uzun olacağını belirleyen ana faktör olan Dünya’nın kendi ekseni etrafındaki dönüşü gittikçe hızlanmaya, bu durum sonucunda da bir gün 24 saatten daha kısa sürmeye başlamıştı. Geçtiğimiz günlerde yaşanan bu olaya rağmen, bu hızlanma birden yavaşlamaya başladı. Yani günler tekrar uzamaya başladı ve bunun nedeni şu anlık bilinmiyor.
Son 50 yılda benzeri görülmemiş bir durum yaşanıyor
Bilim insanları, Dünya’nın etrafını gözlemleyebilmek için çeşitli teknikler geliştirilmeye başlandığından beri Dünya’nın dönme hızı hakkında çok kesin tahminler yapabiliyor. Bu tahminler ve bir atom saati arasında yapılan bir karşılaştırma, son birkaç yılda bir günün giderek kısaldığına dair bilgiler ortaya çıkardı.
Ancak gelgitler ve mevsimsel etkiler nedeniyle meydana geldiğini bildiğimiz dönüş hızı dalgalanmaları haricinde şaşırtıcı bir durum ortaya çıktı. 29 Haziran 2022’de Dünya’nın en kısa günü yaşanmasına rağmen, uzun vadeli yörünge 2020’den bu yana kısalmadan uzamaya kaymış gibi görünüyor. Bu değişim son 50 yılda benzeri görülmemiş bir şeydir ve bu değişikliğin nedeni belli değil.
Bilim adamları, gezegenin dönüş hızındaki bu son, gizemli değişikliğin, “Chandler yalpalaması” adı verilen bir fenomenle alakalı olabileceğini ifade ettiler. Ayrıca radyo teleskoplarından yapılan gözlemler de son yıllarda yalpalamanın azaldığını gösteriyor; ikisi bağlantılı olabilir.
Makul olduğu düşünülen son bir olasılık ise Dünya’nın içinde veya çevresinde belirli hiçbir şeyin değişmemiş olmasıdır. Dünyanın dönüş hızında geçici bir değişiklik meydana getirmek için diğer periyodik süreçlerle paralel olarak çalışan uzun vadeli gelgit etkileri olabilir.
