Çin’in zeplini yükseklik rekoru kırdı

Çin tarafından geliştirilmiş zeplin (hava gemisi) “Jimu No.1” Tip III, Çin ile Nepal sınırındaki dünyanın en yüksek noktası olan Everest Tepesi üzerinde yukarıdan gözlem ve veri toplama amacıyla 10’uncu yükselişini 1 Haziran günü gerçekleştirdi. Atmosferi gözlemleme amacıyla tasarlanan zeplin, daha önce 21 Mayıs günü 9 bin 50 metre yüksekliğe çıkarak bir hafta önceki kendi rekorunu kırmıştı. Son uçuşunda ise 9 bin 500 metreye çıkarak yeni bir rekora imza attı.

Çin Bilim Akademisine bağlı Tibet Platosunu Araştırma Enstitüsü’nün bilim insanlarından Gao Jing, hava gemisinin gerçekleştirdiği on yüksekten gözlem görevi sırasında iki kez 9 bin metreyi, altı kez de 8 bin metreyi aşmış olduğunu bildirdi. 

Havada adeta yüzen zeplin, Çin Bilim Akademisi’nin Uzay Enformasyon Araştırma Enstitüsü (Aerospace Information Research Institute) tarafından geliştirilen 9 bin 60 metreküplük bir hacme sahip. Hava gemisinin boyu 55 metre, yüksekliği 19 metre, ağırlığı ise 2,63 ton.

Geçmişte, yukarıdan gözlem için hava balonları ve uydular en çok kullanılan araçlardı; ancak yerden çok yüksekte ve aynı noktada sabit olarak gözlem yapma olanağı şimdiye değin yoktu. Şu anda ileri sürülebilir ki, yapılan gözlemler son derecede hassas, çünkü zeplinin yükseklikteki hızı kontrol edilebiliyor. Çok yüksek hassasiyete sahip gözlem enstrümanı olan hava gemisi, Qinghai-Tibet Platosu’nun su kaynaklarına ilişkin önemli veriler temin etmekle kalmıyor; iklim değişikliği bağlamında su, ekoloji ve insan faaliyetlerinin zincirleme etkisiyle de mücadelede yardımcı oluyor. 

Araştırma ekibi, yapılan gözlemler sayesinde yerden, Qomolangma’nın yüksek yerlerine değin atmosferik değişimler konusunda değerli veriler elde edebiliyor. Bunlar, batı rüzgarı musonu etkisindeki Qinghai-Tibet Platosu’nda çevre değişimlerine ilişkin önemli bir bilimsel temel oluşturuyor. Toplanan verilerle, küresel düzlemde atmosferik iletim süreci için bir simülasyon modeli oluşturmak da mümkün olacak.