Avrupa, aralık ayına doğalgaz rezervlerinde yüzde 93’lük doluluk oranıyla girdi. Bu rakam, son beş yılın ortalamasına göre 11 puan daha yüksek.
Lakin Rus enerji devi Gazprom, “Avrupa pazarına gaz tedarik kaynakları ile lojistiğin değişmesi bağlamında, bu kış Avrupa’daki yer altı doğalgaz depolarına yüklemenin önceki yıllara göre daha yüksek olacağı” uyarısında bulundu.
Rus gazının Ukrayna üzerinden transiti için yapılan başvurunun önceki yıllara ve aylar düzeyinde olduğu ifade edildi.
Ukrayna doğalgaz operatörü, Gazprom’dan Cuma günü için 42 milyon 400 bin metreküp doğalgaz talebini aldıklarını bildirdi. Perşembe günkü rakam da aynıydı. Sipariş ülkeden geçen iki doğalgaz boru hattından sadece biri olan Sudja için geldi. Sohranovka için siparişin gelmediği belirtildi.
Sohranovka üzerinden transit için mücbir sebep ilan edildi. Novopskov kompresör merkezinde kontrolün gerçekleştirilemeyeceği iddia edildi. Sohranovka, günde en az 30 milyon metreküp transit sağlanıyordu. Gazprom, mücbir sebep ilan edilmesi ve transitin eskisi gibi devam etmemesi için hiçbir nedenin olmadığı görüşünde.
Rüzgâr üretimindeki düşüşün devam etmesi ve soğuk hava nedeni Avrupa’daki spot gaz fiyatı yüksek kalıyor.
WindEurope’un bildirdiğine göre Avrupa’da, bu haftanın ilk dört gününde, rüzgar türbinlerinden elektrik üretimi genel enerji dengesinin yüzde 9’una kadar düştü. Oysa geçen hafta bu oran tam iki katı, yani yüzde 18’di.
Hollanda’daki TTF merkezinde “bir gün sonrası için” teslimat kontratı metreküp başına bin 467 dolar düzeyinde kapandı. Ocak ayı vadeli fiyat da bin 501 dolar oldu.
Avrupa’yı takiben Asya’daki fiyatlar da yükseldi. Japonya, Güney Kore, Çin ve Tayvan’a sevkiyatın spot piyasa değerini yansıtan Japan Korea Marker Platts endeksine göre şubat ayı vadeli fiyat bin 249 dolara ulaştı.
Bundesnetzagentur’un Almanya’daki doğalgaz durumuyla ilgili günlük raporuna göre, Almanya Federal Şebeke Ajansı ülkedeki hava durumuna ilişkin tahminini ‘durağan’dan ‘gerilimli’ne çevirdi. Değerlendirilen 7 gün için tahmin edilen ortalama sıcaklığın, 2018-2021 ortalamasının 0-2 derece altında olması ‘gerilimli’ durum olarak kabul ediliyor.
Almanya’da önümüzdeki hafta için sıcaklık tahmini, son dört yılın ortalamasının 0,73 derece altında. Bu nedenle tüketimde artış bekleniyor. Ajans, ülkenin gaz arzındaki durumu gerilimli olarak değerlendiriyor ve kötüleşmenin devam edebileceğini düşünüyor. Bundesnetzagentur, tüketicilere gazı tasarruf etme çağrısında bulundu. Düzenleyicinin görüşüne göre, en az yüzde 20 tasarruf hedefine ulaşılırsa kışın gaz sıkıntısı önlenebilir.
Kuzey Akım doğal gaz boru hattı, ekipman bakımıyla ilgili yaptırımlar yüzünden tamamen durduruldu. Eylül ayında, Danimarka’nın Bornholm adası yakınlarında, Kuzey Akım-1’in iki kolu ve Kuzey Akım-2’nin bir kolu patlatılmıştı.
Avrupa’daki durum
Avrupa, yeraltı depolarından gaz tüketiminin yoğunluğunu artırıyor. Mevcut doluluk oranı yüzde 92.8 düzeyinde. Bu, son beş yılın aynı dönemi için ortalamanın yüzde 10.6 puan üstünde.
30 Kasım’da rezerv yaklaşık 0.38 puan azaldı.
Avrupa’nın sıvılaştırılmış doğalgaz kabul terminalleri de üretimi artırdı. Kasım ayı başından bu yana üretim kapasitesi yüzde 68 olarak gerçekleşti, oysa Ekim ayı ortalaması yüzde 60 düzeyindeydi. Aynı zamanda, bir haftadır terminallerin performansı stabil olarak yüzde 70’in üzerinde kalıyor.
ABD’deki rezerv
ABD’deki yeraltı doğalgaz depolarındaki durum küresel pazar için artan bir öneme sahip. Ülke, başta Avrupa’ya olmak üzere aktif olarak gaz ihracatını artırıyor. Oysa üretimdeki artış yüksek değil.
Avrupa’daki gibi ABD’de de yeraltı doğalgaz depolarından tüketim hızla artıyor. 19-25 Kasım döneminde yeraltı depolardan 2 milyar 300 milyon metreküp doğalgaz alındı. Bu rakam, söz konusu dönem için normalin çok üzerinde.
ABD Enerji Bakanlığı Enerji Enformasyon İdaresi’nin (EIA) verdiği bilgiye göre, depolardaki doluluk oranı yüzde 72. Bu da son beş yılın ortalamasının yüzde 2 altında. Bu, Avrupa ve Rusya’nın depolarındaki doluluk oranının çok altında.
EIA’nin görüşüne göre, bu kış depolardaki doğalgaz 60 milyar metreküp azalacak ve mart ayında depolarda 40 milyar metreküp kalacak. Bu da son beş yılın ortalamasının yüzde 8 altında demek.
