Toplumdaki 18 yaş üstü bireylerin farklı alanlardaki durumunu ortaya koyan bu oranların hesaplamaları, KONDA Barometresi kapsamında 11 yıl …
Toplumdaki 18 yaş üstü bireylerin farklı alanlardaki durumunu ortaya koyan bu oranların hesaplamaları, KONDA Barometresi kapsamında 11 yıl boyunca, Türkiye genelinde yapılan 125 araştırmaya ve 2008-2018 arasında 3 kez tekrarlanmış KONDA Hayat Tarzları Araştırması’nın verilerine dayanıyor.
Adeta Türkiye toplumunun yüksek çözünürlüklü bir fotoğrafını sunan bu araştırmada yer alan oranların her biri en az 2700, en fazla 33.000 kişilik verilerden faydalanarak hesaplandı.
Türkiye’nin 18 yaş üstü nüfusu 2021 yılı itibarıyla 62.378.000 kişi olarak hesaplanıyor. Dolayısıyla bu görseldeki her bir figür yaklaşık 620.000 kişiye karşılık geliyor.
Bundan 10 yıl önce, 2011’de yetişkin nüfus 55.490.000 kişiydi. Nüfus 10 yılda %14 artmış oldu.
Yaş Grup Dağılımı: Türkiye toplumu geçtiğimiz 10 seneye göre daha yaşlanmış bir görüntü ortaya koyuyor.
10 yıl önce 50 yaş ve üstü nüfusun oranı yaklaşık dörtte birdi, bu oran günümüzde üçte bire gelmiş durumda.
Eğitim Seviyesi Grupları: Türkiye toplumunun genel eğitim seviyesi son 10 yılda görünür biçimde arttıysa da halen her 100 kişiden 7’si herhangi örgün eğitim almamış.
Medeni Durum: Türkiye toplumunun üçte ikisi evli veya evlenmek üzere.
Bu oran 10 yıl önce üçte ikiydi. Bekarların oranı %20’den %29’a çıkmış.
Evlilik Kararı: Sadece evliler 100 kişi olarak ele alındığında karşılıklı karar vererek evlenenlerin halen yarıdan az olduğu görülüyor.
Bu oran 10 yılda değişmemiş gözükse de gençlerde çok azalmış olduğu görülüyor.
“Nerede Büyüdünüz?” sorusuna verilen cevaplar:
Ülkedeki yetişkin nüfusunun yarıdan fazlası metropollerde yaşıyorken 100 kişiden yalnızca 17’si bir metropolde büyüdüğünü belirtiyor.
Yaşadığı Yerleşim Tipi: Türkiye’de gitgide kırsal alanlarda ve ilçe merkezlerinde yaşayanların oranı azalıp büyükşehirlerin yoğunluğu artıyor.
Oturulan Evin Tipi: Bu bulgu, anketörlerin anket yaptıkları haneyi gözlemleyerek ortaya koydukları tespitlerin bir sonucu.
Müstakil evlerde oturanlar yarı yarıya azalmış, apartmanlarda oturanların oranı ise üçte iki. Halen şehirlerdeki her 100 evin 10’a yakını gecekondu yerleşimi.
Çalışma Durumu (Çalışanlar): Her 100 yetişkinin 44’ü istihdama dahil.
10 yıl önce bu sayı 39’du. Beyaz yaka olarak çalışanlar halen 10 kişi.
Çalışma Durumu (Çalışmayanlar): Çalışmayan %56’nın yaklaşık yarısı ev kadınlarından oluşuyor.
Öğrenci oranı 10 yılda kendi içinde %60 arttı.
Kadınların Çalışma Durumu: Kadınları 100 kişi olarak varsayarsak 56’sı kendini ev kadını olarak tarif ediyor.
Her 10 kadının 8’i beyaz yakalıyken, erkeklerde bu oran 18 kişi.
Ev Sahipliği: Toplumun üçte biri kirada oturuyor.
Araba Sahipliği: Her 100 hanenin 56’sında araba var.
Araba sahipliği 2012’den bu yana 37 haneden 56 haneye yükselmiş.
Ev ve Araba Sahipliği: Hem ev hem de araba sahipliği oranı yarıdan az.
Toplumun yaklaşık beşte birinin ne evi ne de arabası var.
Kredi Kartı Sahipliği: Yetişkin nüfusun yarıdan biraz fazlasının kredi kartı var.
Bu oran 9 yıl önce üçte bir seviyesindeydi.
Etnik Kimlik Dağılımı: Kürtler ve Zazalar yetişkin nüfusun kabaca beşte birini oluşturuyor.
Din/Mezhep Dağılımı: Her 100 kişinin 94’ü bir dini inancı olduğunu belirtiyor.
Bunların 88’i Sünni Müslüman, 5’i ise Alevi Müslüman.
Dindarlık Seviyesi: Toplumun dindarlık seviyesinin dağılımında çok özel bir değişiklik göze çarpmıyor.
Bir tek, inançsız grup biraz daha görünür hale gelmiş durumda.
Kadınların Örtünme Durumu: Türkiye’deki 18 yaş üstü kadınları 100 kişi kabul edersek 41’inin başını örtmediğini görebiliyoruz.
Son 10 yıllık karşılaştırmaya göre örtünme oranında bir miktar azalma olduğu görülüyor.
Namaz Kılma: Her 100 yetişkinden 24’ü hiç namaz kılmadığını söylüyor.
Bu oran 13 yıl önce 17 kişiydi.
Sosyal Medya Kullanımı: Her 100 kişinin 82’si sosyal medya kullanıyor.
Bu sayı 10 yıl önce 38’di. Herhangi bir sosyal medya platformunu kullanmadığını belirtenlerin oranı onda birin bile altında.
Facebook Kullanımı: Yetişkin nüfusun yarısının Facebook hesabı var.
Bu oran 10 yıl önce 31 kişiydi. 100 kişinin 36’sı sosyal medya kullanıyor fakat Facebook’a girmiyor.
Twitter Kullanımı: Twitter son 10 yılda kullanıcı sayısını %5’ten %27’ye çıkardı.
Ancak son 4 yıldır Twitter kullanıcı oranı artış göstermeyerek %20’ler seviyesinde devam ediyor.
Instagram Kullanımı: Instagram en hızlı yaygınlaşan sosyal medya platformu. Her 100 yetişkinin 55’inin hesabı bulunuyor.
2013 yılında bu oran %5’in altındaydı.
Televizyondan Haber İzleme: 2012 yılında televizyondan haber izlemediğini belirtenlerin oranı yalnızca %4’tü.
Bu oran 2021’de %28’e kadar çıktı.
İnternetten Alışveriş: 2016’da internetten alışveriş yapanların oranı %22’ydi. 2021’de ise bu oran %64’e kadar çıktı.
Akıllı Telefon Sahipliği: 2015 yılında her 100 yetişkinden 42’sinde akıllı telefon varken şu an ise 90’ında var.
Pasaport Sahipliği: 2021 itibarıyla her 100 yetişkinden sadece 14’ü pasaport sahibi olduğunu söylüyor.
Bu oran 2011’de 7 kişiydi.
Banka Hesabı Sahipliği: Her 4 yetişkinden 3’ünün banka hesabı bulunuyor.
2015’ten beri bu oran %50 arttı.
Alkollü İçki Kullanımı: Her 3 yetişkinden 2’si hiçbir zaman alkollü içki içmemiş olduğunu belirtiyor.
Haftada bir veya daha sık içenler ise her 100 kişide 7 kişi.
Sigara Kullanımı: Sigara içenlerin oranında özel bir değişim görülmüyor.
Her 100 yetişkinin 30’u tiryaki olduğunu söylüyor.
Kitap Okuma: Bundan 13 yıl önce, son 3 ayda okunan kitap sayısı sorulduğunda 100 kişiden 28’inin en az bir kitap okumuş olduğu görülmüş. Bu oran 2019 yılında 69’a yükselmiş.
Hayat Tarzı: Her 100 yetişkinden 31’i kendisini “modern” sınıfında görüyor. Bu oran 9 yıl önce 27’ydi.
Kendini geleneksel muhafazakar olarak tarif edenlerin oranı herhangi bir değişim göstermedi.
