Ölmekte olan yıldızı gözlemlemeyi başardılar

Bilim insanları, uzayda nadiren tanık olabilecekleri bir olayı gözlemlediler ve Dünya’dan yaklaşık 120 milyon ışık yılı uzaklıktaki bir yıldızın son anlarını yakalamayı başardılar.

Uzayda gerçekleşen en dramatik ve şiddetli olaylardan biri olarak kabul edilen yıldız ölümleri, oldukça uzakta gerçekleştiği için gözlemlemek oldukça zor. Ancak bu defa bilim insanları bir yıldızın ölüm sürecini takip edebildiler.

Yıldız, kırmızı bir üstdev yıldızdı. Bilim insanları, yıldız patladığında Güneş’ten en az 10 kat daha büyük olduğunu söylüyorlar.

Gökbilimciler, ölmekte olan yıldızı son nefesinden yaklaşık 130 gün önce keşfettiler. Hawaii Üniversitesi Astronomi Enstitüsü’nde bulunan Pan-STARRS teleskopu, 2020 yılında yıldızın bulunduğu bölgeden gelen parlak radyasyonu tespit etti. Ardından, o yılın sonbaharında, araştırmacılar aynı noktada bir süpernovaya tanık oldular.

W. M. Keck Gözlemevi bir sanatçının hazırladığı videoyu paylaşarak, ölmeden önce şiddetli bir radyasyon yayan kırmızı süperdev yıldızın II. Tip süpernovaya dönüşmesini gösterdi:

Yıldız ölümünü gözlemlemeyi başaran çalışmada yer alan California Üniversitesi’nden Wynn Jacobson-Galán, yaptığı açıklamada, “Bu, devasa yıldızların ölmeden birkaç dakika önce ne yaptığına dair anlayışımızda bir atılım. Kırmızı bir süperdev yıldızda süpernova öncesi aktivitenin doğrudan tespiti, sıradan bir tip II süpernovada daha önce hiç gözlemlenmemişti. İlk kez, kırmızı bir süperdev yıldızın patlamasını izledik” dedi.

Jacobson-Galán, yaptıkları gözlemin önemini vurgulayarak sözlerine şunları ekledi: “Bu keşifle ortaya çıkan tüm yeni bilinmeyenler beni çok heyecanlandırıyor. SN 2020tlf gibi daha fazla olayı tespit etmek, yıldız evriminin son aylarını nasıl tanımladığımızı önemli ölçüde etkileyecek” dedi.

Araştırmanın kıdemli yazarlarından Raffaella Margutti ise yaptığı açıklamada, “Bu saatli bir bomba izlemek gibi. Ölmekte olan bir kırmızı üstdev yıldızda, şimdiye kadar böylesine parlak bir emisyon ürettiğini, ardından çöktüğü ve yandığını gördüğümüz böyle şiddetli bir faaliyeti şimdiye kadar asla doğrulamamıştık” dedi.