Pek çoğumuz farkında olmasak ve önemsemesek de sosyal medya platformları, birçok kişisel verimizin depolandığı muazzam bilgi kaynaklarıdır …
Pek çoğumuz farkında olmasak ve önemsemesek de sosyal medya platformları, birçok kişisel verimizin depolandığı muazzam bilgi kaynaklarıdır. Sosyal medya kaynaklarının başlıca kazanç kaynaklarından birisinin de reklam geliri olduğunu düşünürsek bu, kullanıcı verilerinin oldukça önemli olduğu ve bu verilerin korunması adına daha dikkatli olmamız gerektiği anlamına geliyor.
Bu hususta sosyal medya platformları üzerinde bir araştırma yapan bir mobil pazarlama şirketi de, söz konusu platformların kullanıcı verileri konusunda ne kadar ‘hassas’ olduğunu inceledi. Sosyal medya platformlarının ne kadar kullanıcı verisi topladığını ortaya koyan araştırmada, son derece popüler iki sosyal medya platformu ise öne çıktı.
En çok kişisel kullanıcı verisi toplayan sosyal medya platformları: YouTube ve TikTok
URL Genius isimli mobil pazarlama şirketi tarafından, Apple’ın iOS’unda yer alan “Uygulama etkinliğini Kaydet” özelliğini kullanarak 10 farklı sosyal medya uygulaması üzerinde bir araştırma yapıldı. Araştırma kapsamında YouTube, TikTok, Twitter, Telegram, LinkedIn, Instagram, Facebook, Snapchat ve Messenger’da, bir kullanıcının etkinliğini kaç farklı alanın izlediği incelendi.
Yapılan araştırmaya göre 14 ağ bağlantısı ile YouTube ve TikTok, en çok kullanıcı verisi toplayan sosyal medya platformlarının başında geliyor. Bu sayı, diğer platformlarda ise ortalama olarak 6 ağ bağlantısı olarak öne çıkıyor.
Buna göre Google’a ait YouTube, kullanıcıların çevrimiçi arama geçmişi ve konumu gibi kişisel verilerini izleyerek bu verileri kişiyle alakalı reklamlar sunmak gibi amaçlar için kullanıyor. Öte yandan Çinli teknoloji devi ByteDance’e ait TikTok ise genellikle birçok internet sitesinde bulunan görünmez kod parçacıkları olan üçüncü taraf izleyicilerin kullanıcı verilerini toplamasına olanak sağlıyor.
Bu üçüncü taraf izleyiciler ise kullanıcıların tarama geçmişleri hakkında bilgi toplayarak elde ettiği bilgileri reklam amacıyla diğer şirketlere gönderiyor. Aynı türdeki üçüncü taraf izleyicilerin birden fazla sitede bulunması durumunda ise belli bir süre sonra kullanıcılar hakkında daha tutarlı ve eksiksiz bir profil oluşturmak mümkün olabiliyor.
Buna ek olarak üçüncü taraf izleyiciler, kullanıcı verilerini izleyenlerin kim olduğunu ve hangi bilgilerin ele geçirildiğini öğrenmeyi de imkansız kılıyor. Ayrıca üçüncü taraf izleyiciler ile bir kullanıcının etkinliğini, uygulamadan ayrılmış olsa dahi takip etmek mümkün olabiliyor.
Verilerimizin ne şekilde kullanıldığı belirsiz
Araştırmaya göre YouTube’un izleyicilerinden 10 tanesi, birinci taraf ağ bağlantıları. Bu da demek oluyor ki platform, kullanıcıların etkinliklerini kendi amaçları için takip ediyor. Yani YouTube, kullanıcı etkinliğini izleyerek bilgi toplaması için dışarıdan belirsiz taraflara izin veriyor. TikTok’ta ise 14 ağ bağlantısının 13’ünün üçüncü taraf olduğu belirtiliyor.
TikTok daha öncesinde de bazı kişisel kullanıcı bilgilerini Çin’de bulunan sunuculara ilettiği iddiaları sebebiyle de oldukça konulmuş; özellikle de genç kullanıcılarının verilerinin ne şekilde toplanıp ne için kullanıldığının bilinmemesi sebebiyle oldukça eleştirilmişti.
Kullanıcı verilerinin nasıl kullanıldığının belirsiz olduğuna dikkat çekilen raporun yazarları ise, “Tüketiciler şu anda üçüncü taraf ağlarla hangi verilerin paylaşıldığını veya verilerinin nasıl kullanılacağını göremiyor” şeklinde kaydediyor.
