Günümüzde Türk sineması bazı birkaç istisna dışında dışı dolu içi boş filmler üretiyor. Çok büyük reklam kampanyaları yapıp filmde vadettiği …
Günümüzde Türk sineması bazı birkaç istisna dışında dışı dolu içi boş filmler üretiyor. Çok büyük reklam kampanyaları yapıp filmde vadettiği hiçbir şeyi anlatmayan pek çok film görüyoruz. Elbette bu durum her zaman böyle değildi. Özellikle Yeşilçam’dan çıkmış ve dönemine damga vurduğu gibi günümüzde bile etkilerini devam ettiren filmler yer alıyor. Bu filmler arasında hafızalarımızda en fazla yer edinen filmlerden biri de Kemal Sunal, Şener Şen, İlyas Salman, Adile Naşit, İhsan Yüce, Müjde Ar gibi efsane oyuncuların yer aldığı Kibar Feyzo filmidir.
Kibar Feyzo, bir komedi filmi gibi görünse de aslında içerisinde pek çok politik detay sunan bir film. Yapıldığı dönemden 10 yıl geç vizyona giren filmi izleyen hemen hemen hiç kimsenin fark etmediği pek çok detay var. Günümüzde bu detayların çoğu biliniyor. Bugün sizlere bu detaylar arasında en ilgi çekici olanlarından birini aktaracağız.
Kibar Feyzo’da TCK’nın iki maddesine gönderme yer alıyor.
Kibar Feyzo filminde Maho ağanın köylülere tepki gösterdiği bir sahnede “Ula şurda 141-142 başsınız, hepinizi ben besliyorum.” şeklinde bir repliği var. İşte o replik, o dönem geçerli olan Türk Ceza Kanunu’nun 141 ve 142. maddelerine bir gönderme.
Bu kanun maddeleri, filmin çekildiği dönemde son derece çalkantılı geçen Türkiye’nin siyasi durumuna karşı 1951 yılına yürürlüğe girmişti. 1991 yılında ise bu maddeler kaldırıldı. Elbette filmi izlediyseniz az çok bilirsiniz ki Kibar Feyzo filmi tam anlamıyla bir sistem eleştirisini anlatıyor. Bu sebeple film 1978 yılında yapılmış olmasına rağmen 1988 yılına kadar yasaklı kaldı. Kibar Feyzo’yu özel televizyonların hayatımıza girmesi sayesinde izlemeye başlayabildik.
Kibar Feyzo’da Maho ağanın 141 ve 142. maddelere ithafen söylediği replik:
Eski TCK’da yer alan 141 ve 142. maddeler şu şekilde:
TCK 141.1: Sosyal bir sınıfın diğer sosyal sınıflar üzerinde tahakkümünü tesis etmeye veya sosyal bir sınıfı ortadan kaldırmaya veya memleket içinde müesses iktisadı veya sosyal temel nizamlardan herhangi birini devirmeye matuf cemiyetleri her ne suret ve nam altında olursa olsun kurmaya tevessül edenler veya kuranlar veya bunların faaliyetlerini tanzim veya sevk ve idare edenler veya bu hususlarda yol gösterenler sekiz yıldan on beş yıla kadar ağır hapis cezası ile cezalandırılırlar. Bu kabîl cemiyetlerin bir kaçını veya hepsini sevk ve idare edenler hakkında Ölüm cezası hükmolunur,
TCK 142.1: Sosyal bir sınıfın diğer sosyal sınıflar üzerinde tahakkümünü tesis etmek veya sosyal bir sınıfı ortadan kaldırmak vahut memleket içinde müesses iktisadi veya sosyal temel nizamlardan herhangi birini devirmek veya devlet siyasi ve hukuki nizamlarını topyekûn yoketmek için her ne suretle olursa olsun propaganda yapan kimse beş yıldan on yıla kadar ağır hapis cezası ile cezalandırılır.
Bugün sizlere Kibar Feyzo’da yer alan ve sistem eleştirisinin güzel bir örneği olan “Ula şurda 141-142 başsınız, hepinizi ben besliyorum.” repliğine açıklık getirdik. Bu tarz içeriklerin devamının gelmesini istiyorsanız yorumlarda belirtmeyi unutmayın.
Kaynak: 1, 2
