İsrail’de meclisten tartışmalı yasaya ret: Hükümet düşebilir

İsrail parlamentosu, ceza kanununun Batı Şeria’da yaşayan İsrail vatandaşı yerleşimciler için uygulanmasını sağlayan olağanüstü halin Temmuz sonrasına uzatılmasına ilişkin yasa tasarısını oyladı.

Meclisteki 120 milletvekilinden 58’i aleyhte, 52’si lehte oy kullandı.

İsrail’de son dönemde desteğini çeken milletvekilleriyle meclis çoğunluğunu yitiren sekiz partili koalisyon hükümeti için söz konusu yasa test niteliğinde kabul ediliyordu.

Ana muhalefet partisi Likud, işgal altındaki Batı Şeria’daki yasa dışı yerleşim yerlerinde yaşayan Yahudilerin seçmen tabanı olmasına rağmen koalisyon hükümetini düşürmek için aleyhte oy kullandı.

Meclisteki oturuma katılan Adalet Bakanı Gideon Saar, mecliste yaptığı konuşmada, yasanın geçmemesi halinde İsrail polisinin, suç işleyip işgal altındaki topraklara kaçanları yakalayamayacağını, burada yasal olarak bulunamayacağını, ‘bölgenin bir suç yuvası haline geleceğini’ söyledi.

Arap milletvekilleri aleyhte oy kullandı

Söz konusu yasa, İsrail’in 1967’de işgal ettiği Batı Şeria’da yaşayan İsrailli yerleşimcilerin, o tarihten bu yana aynı bölgedeki Filistinlilerin aksine, İsrail askeri mahkemeleri yerine sivil mahkemelerde yargılanması ve ceza alması halinde sivil cezaevinde kalması, sosyal güvenlik sisteminden faydalanması gibi ayrıcalıkları sağlayan olağanüstü hali düzenli olarak beş yılda bir uzatıyordu.

İşgal altındaki Batı Şeria’da yaşayan Filistinliler, İsrail askeri kanunlarıyla yargılanıyor. Yasa, haziran sonuna kadar geçerli olacak.

Gözlerin çevrildiği, koalisyon ortağı, İsrail vatandaşı Filistinlilerin partisi Birleşik Liste’den (Ra’am) bir milletvekili aleyhte oy kullandı. Parti lideri Mansur Abbas dahil üç milletvekili çekimser oy verdi.

Sol Meretz Partisinden, koalisyondan desteğini önce çeken sonra kararından geri dönen Filistin asıllı Milletvekili Rina Zuabi, yasa aleyhinde oy kullandı. Koalisyon ortağı, İsrail İşçi Partisi’nden Filistin asıllı milletvekili İbtisam Mara’ana da aleyhte oy verdi.

‘Koalisyon için sonun başlangıcı’

İsrail’de koalisyon hükümeti için Batı Şeria’daki vatandaşlarına işgal altında yaşayan Filistinlilere göre ayrım sağladığı yasa tasarısı koalisyon için bir test niteliği taşıyordu.

Ülke basını, “Koalisyona ağır darbe”, “Koalisyon için sonun başlangıcı” başlıklarını kullandı.

İsrail’de koalisyon hükümeti 8 partinin bir araya gelmesiyle 61 milletvekilinin güvenoyuyla Haziran 2021’de kurulmuştu.

Başbakanı Naftali Benett’in liderlik ettiği sağdaki Yamina Partisinden Milletvekili Idit Silman, geçen ay ‘yeterince sağ siyaset izlemediği’ gerekçesiyle koalisyondan ayrıldığını açıklamıştı. Bu durumda, muhalefet ve iktidar mecliste 60-60 sayısında eşitlenmişti.

Geçen haftalarda sol partiden Filistin asıllı İsrail vatandaşı Zuabi önce koalisyondan ayrıldığını sonra da geri döndüğünü açıklamıştı.

İsrail basını, ana muhalefet partisi Likud lideri Binyamin Netanyahu’nun hükümeti devirmek için kulis yaptığını yazmıştı.

İsrail, koalisyon ve hükümet krizleriyle son 41 ayda 4 seçim yapmıştı.