Liderler anlayış eksikliğini, iş stratejisini, veri yeterliliğini ve mevzuata uygunluğu endişe kaynağı olarak belirtiyor. Veri gizliliği, güvenliği ve yönetişimi başlıca zorluklar olarak öne çıkıyor.
Üretken yapay zeka (GenAI) artık hayatımızın bir parçası ve yerini her geçen gün daha da sağlamlaştırıyor. Dünyanın dört bir yanındaki kuruluşlar bu teknolojiyi heyecanla kullanıyor ve yatırım yapıyor. Peki GenAI kullanımında hangi bölgeler ve ülkeler başı çekiyor? SAS’ın Coleman Parkes Research Ltd. ile yaptırdığı yeni küresel araştırmaya göre Çin bu konuda lider konumda. Çin’deki iş dünyası karar vericileri, kuruluşlarının %83’ünün bu teknolojiyi kullandığını bildiriyor. Bu oran Birleşik Krallık (%70), Amerika Birleşik Devletleri (%65) ve Avustralya’dan (%63) daha fazla. Ancak Amerika Birleşik Devletleri’ndeki kuruluşlar, Çin’deki %19 ve Birleşik Krallık’taki %11’lik oranlara kıyasla olgunluk ve GenAI teknolojilerini tam olarak uygulama açısından %24 ile önde yer alıyor.
Peki bunlar yapay zeka ve GenAI’ın küresel ekonomik etkisi açısından ne anlama geliyor? McKinsey, 2023 raporunda GenAI’ın çeşitli kullanım durumlarında yıllık 2,6 trilyon ila 4,4 trilyon dolara eşdeğer bir katkı sağlayabileceğini tahmin ediyor. Bu, Birleşik Krallık’ın 2021’deki GSYİH’sinin tamamıyla karşılaştırılabilecek bir rakam. Söz konusu etki, yapay zekanın genel etkisini %15 ila %40 oranında artıracak.
İşin ekonomik sonuçlarını göz önünde bulunduran SAS ve Coleman Parkes, önemli küresel pazarlarda 1.600 karar vericiyi hedefledi. Katılımcılar bankacılık, sigorta, kamu sektörü, yaşam bilimleri, sağlık hizmetleri, telekomünikasyon, üretim, perakende, enerji ve kamu hizmetleri ve profesyonel hizmetler gibi çeşitli sektörlerde çalışıyordu. Ankete katılan en küçük kuruluşlar 500-999 kişilik işgücüne sahipken, en büyükleri 10 binden fazla çalışana sahipti.
Coleman Parkes Genel Müdürü Stephen Saw, “Çin GenAI benimseme oranlarında lider olsa da bu daha yüksek benimseme, mutlak etkili uygulama veya daha iyi getiri anlamına gelmiyor” dedi. “ABD, Çin’deki %19’luk orana kıyasla GenAI’ı tam olarak uygulayan kurum oranında %24 ile yarışta öne geçiyor.”
Küresel bölgeler GenAI ile ilerliyor
Ankette, farklı bölgelerin GenAI’ı anlamlı şekillerde ancak farklı oranlarda benimsemeye başladığını gösteren sonuçlar öne çıkıyor.
SAS CTO’su Bryan Harris, şunları söyledi: “Her yeni teknolojide, kuruluşların gerçek dünyadaki uygulamaların karmaşıklığını anlamak için bir keşif aşamasından geçmesi, illüzyonu gerçeklikten ayırması gerekir. Üretken yapay zeka ile bu noktaya ulaştık. Hype döngüsünden çıktığımız noktada, GenAI’dan tekrarlanabilir ve güvenilir iş sonuçları elde etmemiz ve bunları amaca yönelik olarak uygulamamız söz konusu.”
Bölgeler, üretken yapay zekayı kuruluşlarının süreçlerinde tam olarak kullanma ve uygulama konusunda ne durumda?
Kuzey Amerika, kuruluşların süreçlerinde üretken yapay zekayı tam olarak kullanma ve uygulama konusunda %20 ile en yüksek orana sahip bölge olarak karşımıza çıkıyor. Bunu %10 ile Asya-Pasifik (APAC) bölgesi takip ederken, Latin Amerika (LATAM) %8 ile üçüncü sırada yer alıyor. Kuzey Avrupa ise %7 oranında üretken yapay zekayı benimsemiş durumda ve bu oran Güney Batı ve Doğu Avrupa bölgeleri için de aynı oranda seyrediyor.
Hangi bölgeler GenAI kullanım politikalarını uygulamaya koydu?
Asya-Pasifik (APAC) bölgesi, %71 ile GenAI (üretken yapay zeka) kullanım politikalarını uygulamaya koymada en yüksek orana sahip. Bunu %63 ile Kuzey Amerika, %60 ile Güney Batı ve Doğu Avrupa, %58 ile Kuzey Avrupa ve %52 ile Latin Amerika (LATAM) takip ediyor.
Önümüzdeki mali yılda GenAI’a yatırım yapmayı planlayanların ne ölçüde özel bir bütçesi var?
Önümüzdeki mali yılda GenAI’a yatırım yapmayı planlayanların özel bir bütçeye sahip olma oranlarına bakıldığında, Asya-Pasifik (APAC) bölgesi %94 ile en yüksek orana sahip. Bunu %91 ile Kuzey Avrupa ve Güney Batı ve Doğu Avrupa izliyor. Kuzey Amerika %89 ile dördüncü sırada yer alırken, Latin Amerika (LATAM) %84 ile beşinci sırada yer alıyor.
Not: Kuzey Amerika, Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada’yı; LATAM Brezilya ve Meksika’yı; Kuzey Avrupa Birleşik Krallık/İrlanda, İsveç, Norveç, Finlandiya ve Danimarka’yı; Güney Batı ve Doğu Avrupa Fransa, Almanya, İtalya, Benelüks, İspanya ve Polonya’yı; APAC ise Avustralya, Çin, Japonya ve Birleşik Arap Emirlikleri/Suudi Arabistan’ı kapsamaktadır.
Sektörler ve işlevsel bölümler GenAI’ı değişen oranlarda benimsiyor
Alchemy Crew CEO’su ve Girişim Ortağı Sabine VanderLinden, GenAI’a yatırım yapan sektörlerde büyük bir potansiyel öngörüyor. VanderLinden, “İş dünyasının geleceği üretken yapay zeka tarafından yeniden şekillendiriliyor. GenAI’ın iş süreçlerine entegrasyonu – pazarlamada dinamik profillemeden hassas hasar sigortasına kadar – verimlilik, kişiselleştirme ve stratejik öngörü için benzersiz fırsatlar sunuyor. Bu teknolojiyi benimsemek, son derece belirsiz ve öngörülemez bir rekabet piyasasında bir adım önde olmak için şart” diyor.
Veriler sektörel segmentlerine ayrıldığında, bankacılık ve sigortacılığın GenAI’ı çeşitli ölçütlerde günlük iş operasyonlarına dahil etme açısından diğer sektörlere liderlik ettiğini gösteriyor. Bu bulgulardan öne çıkanlar aşağıda yer alıyor:
Belirli sektörler GenAI’ı tam olarak uyarlama veya düzenli iş süreçlerine tam olarak uygulama açısından nasıl sıralanıyor?
GenAI’ı tam olarak uyarlama veya düzenli iş süreçlerine tam olarak uygulama açısından sektörler şöyle sıralanıyor: Bankacılık sektörü %17 ile en yüksek orana sahip bunu %15 ile telekomünikasyon sektörü takip ederken, sigorta, yaşam bilimleri ve profesyonel hizmetler sektörleri %11 perakende sektörü %10 kamu sektörü ve sağlık hizmetleri %9, üretim sektörü %7, enerji ve kamu hizmetleri sektörü %6 olarak sıralanıyor.
Hangi sektörler GenAI’ı günlük olarak bir dereceye kadar kullandıklarını belirtiyor?
GenAI’ı günlük olarak bir dereceye kadar kullandıklarını belirten sektörler arasında telekomünikasyon sektörü %29 ile en yüksek orana sahip. Bunu %27 ile perakende sektörü takip ederken, bankacılık ve profesyonel hizmetler sektörleri %23, sigorta sektörü %22, yaşam bilimleri %19, sağlık hizmetleri ve enerji ve kamu hizmetleri sektörleri ise %17, üretim sektörü %16, kamu sektörü %13 orana sahip olarak karşımıza çıkıyor.
Kurumların içinde hangi departmanlar GenAI kullanıyor veya kullanmayı planlıyor?
Kurumlar içinde GenAI kullanımı veya kullanım planları açısından en yüksek orana sahip departmanlar satış (%86) ve pazarlama (%85) departmanları. Bunu %81 ile BT (Bilgi Teknolojileri) departmanı takip ederken, finans ve üretim departmanları %75 oranında GenAI kullanıyor veya kullanmayı planlıyor.
Erken benimseyenler GenAI’ı kullanma ve uygulama konusunda pek çok engelle karşılaşıyor
Kurumların GenAI’ı rutin kullanıma sokarken karşılaştıkları zorluklar listesinde 1 numarada net bir GenAI stratejisinin olmaması yer alıyor.
Ankete katılan liderlerin yalnızca %9’u kurumlarının GenAI’ı benimseme sürecine son derece aşina olduklarını belirtiyor. Kuruluşları GenAI’ı tam olarak uygulamaya koymuş olan katılımcıların yalnızca %25’i kuruluşlarının GenAI’ı benimseme stratejisine son derece aşina olduklarını söylüyor. Teknoloji yatırım kararlarından sorumlu karar vericiler bile – benimseme eğrisinin ilerisinde olan kuruluşlar da dahil olmak üzere – yapay zekaya aşina değiller.
Genel olarak 10 üst düzey teknoloji karar vericisinden 9’u GenAI’ı ve iş süreçlerini etkileme potansiyelini tam olarak anlamadıklarını kabul ediyor. CIO’lar %45 ile kuruluşlarının yapay zekayı benimseme stratejisini anlayan yöneticiler arasında başı çekiyor. Ancak Teknoloji Liderlerinin (CTO) yalnızca %36’sı tam olarak bilgi sahibi olduklarını söylüyor.
Ancak bu anlayış boşluğuna rağmen, çoğu kuruluş (%75) önümüzdeki mali yılda GenAI’a yatırım yapmak için bütçe ayırdığını söylüyor.
Kuruluşların karşılaştığı diğer zorluklar şunlar:
Kuruluşlar GenAI’ı benimsedikçe, büyük dil modellerini (LLM’ler) geliştirmek için yeterli veriye sahip olmadıklarını fark ediyorlar. Ayrıca, devreye alma sürecine girdiklerinde, yapay zekayı başarılı bir şekilde uygulamak için uygun araçlardan yoksun olduklarını da fark ediyorlar. Kurumların BT liderleri en çok veri gizliliği (%76) ve veri güvenliği (%75) konusunda endişe duyuyor.
Kuruluşların yalnızca onda biri, gelecek yapay zeka düzenlemelerine uymaya tam olarak hazır olduklarını söylüyor. Tam olarak uygulamaya geçen kuruluşların üçte biri regülasyonlara uyabileceklerine inanıyor. Sadece %7’si GenAI yönetişimi konusunda yüksek düzeyde eğitim veriyor ve yalnızca %5’i LLM’lerdeki önyargı ve gizlilik risklerini ölçmek için güvenilir bir sisteme sahip.
Engeller olsa da, teknolojiyi erken benimseyenlerin bazıları şimdiden anlamlı faydalar elde etti bile: %89’u çalışan deneyiminin ve memnuniyetinin arttığını, %82’si operasyonel maliyetlerden tasarruf ettiklerini ve %82’si müşteriyi elde tutma oranının arttığını belirtiyor.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
