Son zamanlarda konutlara yapılan fahiş kira artışları yüzünden dava yükü yüzde 50-60 seviyelerine çıktı. Devlet tarafından getirilen yüzde 25’lik …
Son zamanlarda konutlara yapılan fahiş kira artışları yüzünden dava yükü yüzde 50-60 seviyelerine çıktı. Devlet tarafından getirilen yüzde 25’lik yasal düzenlemeyi yüzde 100 seviyelerine çıkaran ev sahipleri, kiracılara psikolojik baskı yapmaya devam ediyor. Hal böyle olunca da taraflar soluğu Sulh Hukuk Mahkemelerinde alıyor. Şunu özellikle belirtelim, kirasını düzenli ödeyen kiracıların karşısında haksız yaptırımlar yüzünden kaybeden yine ev sahipleri oluyor.
TEMMUZ AYI KİRA ARTIŞ ORANI NE KADAR?
Milyonlarca kiracıyı ilgilendiren kira düzenlemesi ile ilgili karar Resmi Gazete’de yayınlandı. Yayımlanan karara göre, 1 Temmuz 2023’e kadar yenilenecek konut kira sözleşmelerindeki artışın bir önceki kiranın yüzde 25’ini geçemeyecek.
%25’DEN YUKARISI GEÇERSİZDİR!
Konut kiraları bakımından bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih ilâ 1/7/2023 (bu tarih dâhil) tarihleri arasında yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmalar, bir önceki kira yılına ait kira bedelinin yüzde yirmi beşini geçmemek koşuluyla geçerlidir. Bir önceki kira yılının tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim oranının yüzde yirmi beşin altında kalması halinde değişim oranı geçerlidir. Bu kural, bir yıldan daha uzun süreli kira sözleşmelerinde de uygulanır. Bu oranları geçecek şekilde yapılan sözleşmeler, fazla miktar yönünden geçersizdir. Bu fıkra hükmü, 344 üncü maddenin ikinci fıkrası uyarınca hâkim tarafından verilecek kararlar bakımından da uygulanır.
FAZLA ALINAN KİRA ÜCRETİ GERİ ÖDENİR!
Kira fiyatlarına yüzde 25 zam limitinin getirilmesi ile birlikte kiracılar ve ev sahipleri arasında uzlaşma sağlanması amaçlanırken bazı ev sahipleri limiti aşmanın yollarını arıyor. Ancak bu durum sadece iki tarafın anlaşması ile mümkün. Bunun riski ise kiracının yıl içinde yargı yoluna başvurması. Olayın yargıya taşınması durumunda ev sahipleri yüzde 25’in üzerinde aldığı kirayı geri ödemek zorunda kalacak.
%25 YASAL SINIRI GEÇEMEZ!
Avukat Sefa Karcıoğlu, büyük bir kargaşa yaşandığını belirterek, mahkemelerde bu tür davaların ciddi anlamda arttığını söyledi. İki tarafın istemesi durumunda bile yüzde 25 zam oranının geçilemeyeceğini belirten Karcıoğlu “Yeni kanunda ‘üstüne yapılan ödemeler geçersiz sayılıyor’ diye bir ibare var. Yani kiracı ve ev sahibi anlaşarak ve iyi niyetli şekilde yüzde 25 zam sınırının üstüne çıkamıyor. Ancak kontratta belirtilen yüzde 25 zammı bankaya yatırıp, kalanı elden verebilir. Bunun karşılığında da imzalı bir yazı alabilir. Ya da yüzde 25 zammın üstünü kira ödemesi diyerek değil başka şekilde hesaba yatırır” dedi.
KİRACILAR FAZLA ÖDEDİĞİ ÜCRETİ GERİ ALABİLİR
Bazı ev sahiplerinin yüzde 25’lik kira zam sınırına uymak istemediğini söyleyen Ağaoğlu, “11 Haziran 2022 ile 1 Temmuz 2023 tarihleri arasında yenilenen sözleşmelerde yüzde 25 sınırı aşılamaz. Bunun üzerinde zam yapan kiracılar ev sahiplerinden yüzde 25’in üzerindeki kısmın kalıcı veri saklayıcısı üzerinden (Whatsapp, mesaj-fax- e-posta gibi…) iadesini talep edebilirler. Bunun için arabulucu şartı geldiğinde önce arabulucuya yada sulh hukuk mahkemesine başvurarak fazla ödenen tutarın iadesini ve kira zammında yüzde 25 sınırının uygulanmasını talep edebilirler.” dedi. Öte yandan bazı kiracıların anlaşmazlık sonrası Tüketici Hakem Heyetlerine başvurduğunu belirten Ağaoğlu, Tüketici Hakem Heyetleri’nin kira uyuşmazlıklarında yetkili olmadığını söyledi.
TÜRKAD BAŞKANI UYARDI!
Türkiye Adalet Araştırmaları Merkezi (TÜRKAD) Başkanı avukat Mehmet Sarı da söz konusu düzenleme öncesinde mal sahiplerinin kira artışlarını diledikleri oranda yapabildiğini, düzenlemenin ardından üst sınırın yüzde 25 olarak belirlendiğini dile getirdi.
Ev sahibi ile kiracının anlaşması durumunda bunun yükseltilebileceğini belirten Sarı, bunun dışında kira artışının üst sınırı geçemeyeceğini ifade etti.
Sarı, “Mal sahipleri ile kiracıların kira bedelinde uzlaşmadığı takdirde, mal sahiplerinin yasal olarak kira bedelinin tespiti için dava açma hakkı var. Bunu hem mal sahipleri hem de kiracılar açabiliyorlar. Özellikle 5 yıldan uzun süreli bir kira kontratı söz konusu olmuşsa bu durumda kira tespiti davası açıldığında mahkemeler, 1 Temmuz’a (2023) kadar olan yeni kira sözleşmelerinin güncellenmesinde yüzde 25’i yasal zorunluluk gereği esas almak durumunda kalacaklar.” dedi.
Sarı, mevcut oranda artış yapılmış şekilde ve aksatmadan kiraların ödenmesi halinde ev sahiplerinin tahliye davası açma hakkı bulunmadığını, bu davaların mahkemece reddedileceğini vurguladı.
