Haber7- Fuat Öner Koronavirüs salgını ile beraber duran üretimler ve kırılan tedarik zinciri ile yükselmeye başlayan küresel enflasyon Rusya …
Haber7- Fuat Öner
Koronavirüs salgını ile beraber duran üretimler ve kırılan tedarik zinciri ile yükselmeye başlayan küresel enflasyon Rusya’nın Ukrayna’ya başlattığı işgal girişimi ile yeni bir boyut kazandı. Rusya’ya karşı devreye sokulan yaptırımlar ve artan gerginlikle beraber artan enerji ve hammadde fiyatları enflasyonları yukarı hızla yukarı taşımaya devam ediyor.
ENFLASYONLAR GEÇİCİ Mİ?
Ülkeler bir yandan enflasyonla mücadele ederken diğer bir yanda da tedarik zincirini ayakta tutmaya çalışıyor. Sürecin ilk başında merkez bankalarından gelen ‘enflasyon geçici’ söylemleri zaman içinde ‘yüksek enflasyon uzun sürecek’ mesajına dönüştü. Peş peşe gelen yüksek enflasyonlar sonrası dünyanın en büyük merkez bankalarından artık ‘şahin’ mesajlar ve faiz artırımları gelmeye başladı.
Avrupa Merkez Bankası Başkanı Christine Lagarde, “Enflasyon, önümüzdeki aylarda yüksek kalmaya devam edecek” dedi. Fed Başkanı Jerome Powell, ise faiz 50 baz puanlık faiz artışını açıklarken enflasyonun yüksek olduğunu ve ekonomideki temel ivmenin güçlü kalmaya devam ettiğini söyledi. Öyle ki 22 yıl sonra faiz artıran Fed, 75 baz puanlık bir faiz artışının daha sinyalini verdi.
ENFLASYON REKORLARI GELMEYE DEVAM EDİYOR
Çin’de nisan ayında tüketici fiyatları yıllık bazda yüzde 2,1, üretici fiyatları ise yüzde 8 yükseldi.
Çin Ulusal İstatistik Bürosu, ülkede fiyat artışlarına ilişkin nisan ayı verilerini açıkladı. Buna göre, Çin’de Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 2,1, Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE) ise yüzde 8 artış gösterdi.
Tüketici fiyatlarındaki artışın geçen ay ülkenin en büyük şehri Şanghay başta olmak üzere çok sayıda şehirde uygulanan Kovid-19 kısıtlamalarının tedarik zincirlerinde yol açtığı aksaklıklardan etkilendiği tahmin ediliyor.
ÇEKYA’DA 29 YILIN EN YÜKSEK ENFLASYONU
Çekya’da yıllık enflasyon, enerji ve gıda fiyatlarındaki artışın etkisiyle nisanda yüzde 14,2’ye çıkarak 1993’ten bu yana en yüksek seviyeye ulaştı.
Çekya İstatistik Ofisi (CSU), nisan ayı enflasyonuna ilişkin nihai verileri açıkladı.
Buna göre, Çekya’da yıllık bazda martta yüzde 12,7 olan TÜFE, nisanda yüzde 14,2’ye çıkarak 1993’ten bu yana en yüksek seviyeye ulaştı.
Ülkede TÜFE, aylık bazda ise yüzde 1,8 yükseldi. Doğal gaz fiyatlarının yıllık bazda yüzde 44,2 artması dikkati çekerken, yıllık artış elektrik fiyatlarında yüzde 30,1, un fiyatlarında yüzde 52,3, süt fiyatlarında yüzde 31,3, akaryakıt fiyatlarında yüzde 41,5 ve hizmetlerde yüzde 12,1 oldu.
DANİMARKA’DA 38 YILIN EN YÜKSEK ENFLASYONU
Danimarka’da yıllık enflasyon, artan enerji ve gıda fiyatlarının etkisiyle nisanda yüzde 6,7’ye çıkarak 1984’ten bu yana en yüksek seviyeye ulaştı.
Danimarka Ulusal İstatistik Enstitüsü, nisan ayı enflasyonuna ilişkin nihai verileri açıkladı. Buna göre, Danimarka’da yıllık bazda martta yüzde 5,4 olan TÜFE, nisanda yüzde 6,7’ye çıkarak 1984’ten bu yana en yüksek seviyeye ulaştı.
Geçen ay elektrik, gıda, akaryakıt ve gaz fiyatlarında “önemli” artışlar olduğu belirtilirken, enerji ve işlenmemiş gıda fiyatları hariç tutulduğunda, ülkede yıllık enflasyon, nisanda yüzde 3,6 ile 1990 yılından bu yana en yüksek seviyeye çıktı.
ALMANYA’DA ENFLASYON 41 YILIN ZİRVESİNDE
Avrupa’nın en büyük ekonomisi olan Almanya’da durum benzer. Ülkede enflasyon 41 zirvesine tırmandı.
Almanya Federal İstatistik Ofisi (Destatis), fiyat artışlarına ilişkin nisan ayı nihai verilerini yayınladı. Buna göre, martta yüzde 7,3 olan yıllık enflasyon, nisanda yüzde 7,4’e çıktı.
Destatis’in açıklamasında, “Nisanda 2022’de enflasyon, iki Almanya’nın birleşmesinden bu yana iki aydır art arda en yüksek seviyeye ulaştı.” denildi.
Açıklamada, Nisan 2022’de gıda fiyatlarında ortalamanın üzerinde artışlara dikkat çekilerek, “Ukrayna’daki savaşın etkisinin giderek daha görünür hale geldiği yer burasıdır.” değerlendirmesinde bulunuldu.
ALMANYA ENFLASYONU ÇİFT HANEYE ÇIKABİLİR
Ekonomistler, 2022 için yüzde 6,1’lik ortalama enflasyon beklerken, Rusya’dan enerji ithalatının durması halinde gelecek birkaç ay içinde Almanya’da enflasyonda çift haneli rakamların da mümkün olabileceğine işaret ediyor.
KANADA’DA 31 YILIN ZİRVESİ
Kanada’da yıllık enflasyon martta yüzde 6,7’ye seviyelerinde. Bu rakam son 31 yılın en yüksek enflasyon oranı durumunda.
Güney Kore’de ise enflasyon Mart 2022’de bir önceki yıla göre yüzde 4,1 artmıştı. Bu oran ise ülkenin 2011 Aralık ayından beri en yüksek seviyesi olarak kayıtlara geçti. Türkiye’de ise enflasyon Mart ayında bir önceki aya göre 7,25 arttı.
GÖZLER ABD ENFLASYONUNDA
En kritik enflasyon verilerinden bir de bugün ABD’den gelecek. Piyasa beklentisi nisan ayında ABD enflasyonun yüzde 8,1 gelmesi yönündeyken; mart ayında ABD enflasyonu yüzde 8,5 gelerek 40 yılın zirvesini yenilemişti.
Öte yandan dün ekonomiye ilişkin değerlendirmelerde bulunan ABD Başkanı Joe Biden, enflasyonu çok ciddiye aldığını ve iç politikada önceliği olduğunu belirterek, “Şu anda en büyük ekonomik sorunumuzun enflasyon olduğunu düşünüyorum. Fed’in işini yapacağından eminim.” dedi.
