Gezegenimizin tek doğal uydusu olan Ay, Dünya’ya en yakın olduğu konumda bile yeryüzünden en az 356 bin kilometre uzaklıkta bulunuyor …
Gezegenimizin tek doğal uydusu olan Ay, Dünya’ya en yakın olduğu konumda bile yeryüzünden en az 356 bin kilometre uzaklıkta bulunuyor. Gezegenimizden 4 kat daha küçük çapa sahip olan uydu, haliyle doğrudan baktığımızda koca gökyüzünde çok da büyük olmayan bir nokta olarak yer ediniyor.
Peki, Ay’ın çekildiği fotoğraflara baktığımızda Ay neden normalde gördüğümüzden onlarca kat daha büyük gözüküyor? Birçok kişi bunun tamamen fotoğraf üzerinde yapılan oynamalardan kaynaklandığını düşünse de -ve bazı fotoğraflar için bu geçerli olsa da- aslında bunun farklı bir açıklaması daha bulunuyor.
Ay, fotoğraflarda neden devasa gözüküyor?
Ay’ın fotoğraflarda daha büyük gözükmesi, neredeyse tamamen söz konusu fotoğrafı çeken fotoğrafçının çekimi sırasında uyguladığı teknikler sayesinde oluyor. Ay fotoğraflarının çekimi sırasında öznenin, yani Ay’ın konumu ve fotoğraf makinesinde kullanılan lens büyük bir önem taşıyor. Nasıl mı?
Ay’ın etrafındaki objelerle olan ilişkisi büyük önem taşıyor:
Ay çekimlerinde ekipman dışında hesaba katılan bir numaralı etmen, Ay’ın etrafındaki cisimlere göre konumu. Ay’ın etrafındaki cisimlere göre bulunduğu konum, insan gözünün Ay’ın boyutunu farklı yorumlamasına neden oluyor. Ay veya herhangi bir özne, etrafında büyük objelerin bulunması durumunda daha küçük algılanırken küçük objelerle yan yana getirildiğinde olduğundan daha büyük görülebiliyor.
Aslında bu durum, Ay’ın ufukta gözümüze daha büyük gelmesine de neden oluyor. Çok uzun yıllardır tartışılan bu durumda Ay, gökyüzünde yalnızken ya da bize yakın olduğundan büyük gözüken bulutların yanında daha ufak görülebiliyor. Fakat Ay, ufuktaki dağların ya da herhangi bir objenin yanına geldiğinde normalden çok daha büyük gözükebiliyor. Bu duruma da ‘Ay illüzyonu’ deniyor.
Kamera ise sihri gerçek kılıyor:
Ay illüzyonu, sadece akıllı telefonunuzla bile Ay’ı olduğundan büyük göstermenizi sağlarken farklı kamera lensleri, bu illüzyona bile ihtiyaç duymadan Ay’ı çok daha büyük göstermenize aracı olabiliyor. Ay fotoğrafçıları, uzak mesafe çekimlerinde kullanılan yüksek odak uzaklığına sahip lensler tercih ediyorlar.
‘mm’ ile ifade edilen odak uzaklığı, fotoğraf çekiminde en belirleyici faktörlerin başında geliyor ve kameraya giren ışıkların toplandığı alan ile bu ışıkların kesiştiği sensör arasındaki mesafeyi ifade ediyor. Sensör ve kesişme alanı arasındaki mesafe arttıkça görüntü daralıyor ya da genişliyor.
Ay fotoğrafçılığına başlayacak olan pek çok kişi için en az 300 mm odak uzaklığına sahip kameralar önerilirken, her yerde gördüğümüz ve Ay’ı devasa gösteren o fotoğraflar genelde 600 mm üzeri odak uzaklığa sahip lenslerle elde ediliyor. Düşük ve yüksek odak uzaklığına sahip lensler arasındaki fark da şu şekilde görülebiliyor:
Fotoğrafı kırpmak da ayrı bir yöntem:
Öznenin etrafındaki cisimlerle ilişkisi ve kamera lensinin yanı sıra fotoğrafçıların kullandığı bir diğer taktik de aslında fotoğrafı kırpmak olabiliyor. Uzak mesafedeki nesnelerin kırpılmasıyla hem uzaktaki nesneler, hem de Ay’ın boyu artırılabiliyor. Ufak mesafede Ay’dan uzak nesnelerin Ay ile kırpılmasıyla birlikte de Ay’ın çok daha büyük görülmesi sağlanabiliyor. Bunları basit bir örnekle şu şekilde gösterebiliriz:
