Müziğin insan duyguları üzerinde etkisi olduğu yüzyıllardır bilinen bir gerçek. Sadece duygu durumumuz değil, mental aktivitelerimiz de …
Müziğin insan duyguları üzerinde etkisi olduğu yüzyıllardır bilinen bir gerçek. Sadece duygu durumumuz değil, mental aktivitelerimiz de dinlediğimiz müzikten, daha genel ifade edersek duyduğumuz seslerden etkileniyor.
Müziğin üzerimizdeki etkisi bu kadar yüzeysel değil, çok daha derin, uzun soluklu etkileri var. Özellikle insanın psikolojik sağlığı açısından müzik, tarih boyunca farklı toplumlarda çeşitli şekillerde kullanılmış. Psikolojik bozuklukların ruh ve beden arasındaki uyum eksikliğinden kaynaklandığına inanılan Antik Yunan’da müziğin, beden ve ruhun ritmini dengelemeye yarayacağı düşünülerek müzikle terapi uygulanıyordu.
Günümüzde psikoloji bilimi, müziğin insan beyni üzerindeki etkileri üzerine çalışmalarına devam ediyor. Müzikle terapi, özellikle depresyon ve anksiyete tedavisinde sıkça kullanılan yöntemlerden biri haline geldi.
Amerikalı araştırmacılar, gürültü önleyici kulaklıklarla rahatlatıcı şarkılar dinletilen hastaların endişe seviyesinin, anestezi ilacı alan hastalarla aynı seviyeye düşebildiğini tespit etti. Bu buluş, iyileşme sürecini olumsuz etkileyen ameliyat öncesi kaygısını ilaçsız tedavi edebilmek için bir alternatif olarak görülüyor.
Gazete Duvar’ın Amerikan psikoloji dergisi Journal of Music Therapy’de yayımlanan bir araştırmadan aktardığına göre, bir müziğin insanları rahatlatabilmesi için belli özellikleri bulunması gerekiyor:
Müziğin karmaşıklığı ve parçaya aşinalık gibi diğer faktörlerin, deneye katılanlar üzerinde çok büyük etkisinin olmadığı gözlenirken, bazı durumlarda dinletilen parçayı çok iyi bilmenin ters etki yaptığı görüldü.
Aynı araştırmaya göre, gevşemeyi desteklemesi en muhtemel türler ise klasik müzik, yumuşak pop ve dünya müziği örnekleri. Araştırmacılara göre bu müziklerin ortak özelliği, kişinin rahatlamasına yardımcı olmak için gerekli olan müzikal özelliklere sahip olmaları.
Müzik terapisti ve akademisyen Dr. Elizabeth Coombes, danışan deneyimlerinden yola çıkarak şu 8 şarkının depresyon ve anksiyete için etkili olduğunu tespit etti:
1. Brian Eno – ‘Ambient 1: Music For Airports’
Coombes’e göre, bu parça, fizyolojik işlevlerimizin ritmini yansıtan bir ‘müzikal efekt yıkaması’ sağlıyor ve müziğin yavaş temposuna uyum sağlamamız için bize alan bırakıyor.
2. Peter Warlock – ‘Capriol Suite: Pied’s-en-L’Air’
Yumuşak ve yavaş bir şarkı olan bu parça, klasik müziğin rahatlatıcı örneklerinden biri olarak Dr. Coombes’in listesinde yer alıyor.
3. Deva Premal – ‘Om Namah Shivaya’
Yavaş temposu ve yumuşak vokaliyle neredeyse hipnotik bir etki yaratan bu şarkı da anksiyetenin kontrol altına alınmasına yardımcı oluyor.
4. Adele – ‘Someone Like You’
Adele‘in Grammy alan şarkısı ‘Someone Like You’, yalnızca müzik uzmanlarının değil, sinirbilimcilerin de üzerine çalıştığı bir şarkı oldu. Şarkı, aniden genişleyen frekansı, armonisindeki ani değişimler ve enstrüman değişiklikleriyle dinleyicileri ağlatabilme etkisine sahip. Dr. Coombes’in şarkıyı listesine alma sebebiyse insanda sakinleştirmenin yanı sıra kendini yansıtma, yani insanın kendi karakterini dışa vurmasına yardımcı olması.
5. Ludovico Einaudi – ‘I Giorni’
Birçok film müziği de bestelemiş olan İtalyan piyanist ve besteci Ludvico Einaudi’nin bu eseri, tekrar eden motifleri ve sabit temposuyla rüya benzeri bir mental durum yaratabiliyor.
6. Gabriel Fauré – ‘In Paradisum’
Yaşamı boyunca büyük popülerlik kazanmış, ancak sonraki yıllarında sağırlıktan muzdarip bir Fransız besteci olan Gabriel Fauré tarafından bestelenen bu eser, koro ve org eşliğinde bir dinginlik hissi veriyor.
7. Anouar Brahem – ‘Stopover at Djibouti’
Tunuslu udî ve besteci Anouar Brahem’in Arap klasik müziğini, halk müziğini ve cazı birleştiren bu eseri, alanında yenilikçi bir parça olarak geniş çapta beğeni topluyor. Dünya müziğinin bu güzel eseri, Dr. Coombes’e göre, neredeyse meditatif ve hipnotik motiflere sahip.
8. Stefan Nilsson – ‘Wilma’s Theme’
Sade melodisiyle ‘güven veren’ ve kaygıyı gideren bu eser, İsveçli bir piyanist ve besteci olan Stefan Nilsson’a ait.
Dr. Coombes, bu listenin sadece kendi deneyimlerinden ve araştırmalarından oluşturduğu bir öneri listesi olduğunu, herkesin kendi listesini oluşturabileceğini belirtiyor. Şarkıların ortak özelliklerini göz önünde bulundurarak kaygı ya da depresyon durumunuza göre sakinleşmek ya da kendinizi dışa vurmak için siz de müzikten yararlanabilirsiniz.
