Adaçayı, ballıbabagiller familyasından olan aromatik ve tıbbi bir bitkidir. İstanbul’da ilk kez Marmara Adasında yetiştiği için adaçayı …
Adaçayı, ballıbabagiller familyasından olan aromatik ve tıbbi bir bitkidir. İstanbul’da ilk kez Marmara Adasında yetiştiği için adaçayı denilmiştir. Ege ve Akdeniz yöresinde yaygın olarak acı elma adıyla bilinen bitkidir. Şifaları binlerce yıl önce keşfedilmiş ve tarih boyunca çeşitli hastalıkların tedavi edilmesinde kullanılmıştır.
Sağlıktan kozmetik sektörüne kadar birçok farklı konuda faydası olan bitkinin B9 ve K vitaminlerinin yanında potasyum, magnezyum ve çinko mineralleri vardır. Bir kişi düzenli olarak adaçayı tüketirse sağlığında göreceği değişimler şöyledir:
En önemli özelliği bakteri ve parazitlere karşı koruyucu ve bunlardan kaynaklı oluşabilecek hastalıkları önleyicidir.
Antioksidan özelliği sayesinde vücudu toksinlerden arındırarak zehirlenmelerin önüne geçer.
Sindirim sisteminin düzenli çalışmasına yardımcı olarak zararlı ishale neden olan bakterilerle savaşır.
Kadınlarda görülen menopoz belirtilerinin daha kontrollü yaşanmasına yardımcı olur. Bununla birlikte güçlü bir adet söktürücüdür
Bronşit ve astım gibi solunum yolu rahatsızlıklarını iyileştirir.
İdrar yolu iltihaplanmalarını ve enfeksiyonlarını temizler.
Ağız yaraları ve diş eti iltihaplanmalarını iyileştirir.
Hafızayı güçlendirir ve alzheimer hastalığını geciktirir.
Mantar enfeksiyonlarını iyileştirir.
Bademcik iltihabının kurumasına yardımcı olur.
Siniri ve stresi azalttığı gibi sinirlenmeden kaynaklı olarak ortaya çıkan baş ağrısını yatıştırır.
Karaciğeri yağlanmasına engel olur ve sağlıklı çalışmasını sağlar.
Boğaz ağrısı, enfeksiyon ve boğaz iltihabını temizlediği aktarılan ebegümeci ve adaçayı gargarası oldukça basit yöntemlerle hazırlanmaktadır. 1 bardak kaynayan suyun içine 1 çay kaşığı adaçayı ve 2 adet ebegümeci eklenir. Kısık ateşte 5-6 dakika kaynatılır ve gün içinde 4-5 defa gargara yapılır. Boğazı iltihap, enfeksiyon ve iltihaplardan temizleyen gargara aynı zamanda korona virüse karşı koruyucu olduğu belirtilmektedir.
Birçok farklı hastalığa iyi gelen adaçayını özellikle tüketilmemesi gereken durumlar vardır. Adaçayının zararlı gelebileceği durumlar şöyledir:
Çocukların içmemesi gerekir.
Alzheimer ve diyabet hastalarının ilaçla birlikte aynı anda almamaları gerekir. Tedavi etmeye çalışırken tehlikeli sonuçlar doğurabilir.
Hamile kadınların ve emziren annelerin tüketmesi sakıncalıdır.
Her şeyde olduğu gibi adaçayının da fazla tüketimi tehlikeli hal alabilir. Ölçülü miktarda içilmelidir.
En çok çayı yapılan bu bitkinin farklı kullanım şekilleri de vardır. Yaygın olarak adaçayı adıyla bilinse de farklı yörelerde acı alma olarak da bilinir. Adaçayının halk arasında bilinen kullanım şekilleri:
1) Çay: Birkaç tutam adaçayı bitkisini 1 bardak kaynamış suya atarak 3-7 dakika demlenmesi beklenir ve ardından içilir.
2) Saç Kürü: 2 avuç kadar adaçayını 1 litre kaynamış suda soyuncaya kadar bekletilir. Ardından saçlar bu karışımla yıkanır. Saç derisini temizler, dökülmesini önler ve canlılık kazandırır.
3) Gargara: 1 bardak suya 1 poşet adaçayı eklenir, 10 dakika demlenmesi beklenir. Her akşam yatmadan önce bu karışımla gargara yapıldığı takdirde ağız yaraları ve iltihaplarını iyileştirdiği tespit edilmiştir.
4) Yağı: Aktarlardan kolaylıkla temin edilen yağ direkt olarak tüketilmez, suyla karıştırılıp içildiğinde adet sancısı, mide ağrısı ve ağız bakımında tüketilebilir. Pamuk yardımıyla yüze sürüldüğünde sivilce oluşumu engeller.
5) Tütsü: Evde adaçayı yakıp dumanı ile odalarda gezinmek evdeki kötü enerjinin ve olumsuzlukları atacağına inanılmaktadır. Eski bir gelenek olan evde adaçayı yakmak, evin atmosferini değiştirerek negatif enerjileri attığı rivayet edilir.
