Yaşlıların gündüz uyku alışkanlıklarını izleyen bir araştırmaya göre, uzun şekerlemeler Alzheimer hastalığının habercisi olabilir. Önceki …
Yaşlıların gündüz uyku alışkanlıklarını izleyen bir araştırmaya göre, uzun şekerlemeler Alzheimer hastalığının habercisi olabilir.
Önceki araştırmalar ‘siesta’nın ruh hali, uyanıklık ve zihinsel görevler performansı üzerindeki faydalarını vurgularken, son araştırma, şekerlemenin yaşlı yetişkinlerin zihinsel kabiliyetlerine yaptığı etkiyle ilgili çelişkili sonuçların çözülmesine yardımcı olabilir.
Kaliforniya San Francisco Üniversitesi’nin araştırması, şekerleme süresinin artmasının, hafif bilişsel bozulma veya Alzheimer geliştirme ihtimalinin daha yükselmesiyle bağlantılı olduğunu buldu. Buna göre aşırı gündüz şekerlemesi, zihinsel düşüşün nedeni olmaktan ziyade erken bir uyarı işareti olabilir.
Kaliforniya San Francisco Üniversitesi psikiyatri doçenti Dr. Yue Leng, ellerindeki bulguları “Uzun şekerleme hızlanan yaşlanmanın bir işareti olabilir” diye değerlendirdi. Leng, “Ana fikir, şekerleme yapma alışkanlığınız yoksa ve gün içinde daha uykulu olmaya başladığınızı fark ederseniz, bu bilişsel sağlığın azaldığının bir işareti olabilir” dedi.
Araştırmada birkaç yıl boyunca ortalama yaşı 81 olan 1000’den fazla kişi izlendi. Her yıl katılımcılara 14 güne varana kadar hareketliliği takip için saat benzeri bir cihaz takıldı. 09.00-19.00 saatleri arası her uzun süreli hareketsizlik, şekerleme olarak yorumlandı.
Her yıl katılımcılar bilişsel yetenek testlerinden de geçirildi. Başta katılımcıların yüzde 76’sında bilişsel bozukluk yoktu, yüzde 20’sinde hafif düzeyde bilişsel bozukluk vardı ve yüzde 4’ünde Alzheimer hastalığı vardı.
Bilişsel bozukluk geliştirmeyen katılımcıların günlük gündüz uykuları yılda ortalama 11 dakika arttı. Artış oranı hafif bilişsel bozukluk tanısı konulduktan sonra iki katına çıkarak toplam 24 dakikaya, Alzheimer hastalığı tanısı konulduktan sonra üç katına çıkarak toplam 68 dakikaya ulaştı.
Genel olarak, günde bir saatten fazla kestiren katılımcıların Alzheimer’a yakalanma riski, günde bir saatten az kestirenlere göre yüzde 40 daha yüksek. Aynı şekilde günde en az bir kez kestiren katılımcıların günde bir kereden az kestirenlere göre Alzheimer’a yakalanma riski yüzde 40 daha yüksek.
Ölüm sonrası beyinleri karşılaştıran önceki araştırmalar, Alzheimer hastalığı olanların uyanıklığı destekleme özelliği olan nörona daha az sayıda sahip olduklarını bulmuştu.
Demanslı kişilerde olağandışı uyku düzenleri, uykusuzluk ve kalitesiz gece uykusunun yaygın olduğu biliniyor, ancak son araştırma, gece uykusu hesaba katıldığında bile şekerleme ile bağlantının devam ettiğini gösterdi.
Leng, “Bu, gündüz şekerlemesinin rolünün kendi başına önemli olduğunu gösterdi” dedi.
Araştırmacılar, gün içinde giderek artan uykulu hissetmenin, beyinde bunamanın öncülleri olan değişikliklerin başladığının erken bir işareti olabileceğini belirtti.
Leng, uyuklamanın bilişsel sorunlara neden olma olasılığını dışlamanın mümkün olmadığını, ancak şekerleme yapmanın Alzheimer’a neden olabileceği bariz bir biyolojik mekanizmanın belirlenmediğini söyledi.
