Toplumumuzun geri dönüşüm konusunda çok bilinçli olmadığını dile getiren uzmanlar, son yıllarda geri dönüşüm konusunda gerek hükümet nezdinde gerek yerel yönetim ve sivil toplum örgütlerince farkındalık yaratma çabalarının olduğu ama yetmediğini söylüyor.
İSTANBUL (İGFA) – Endüstri Mühendisliği Dr. Öğr. Üyesi Hasan Çiçek, geri dönüşüm farkındalığı oluşturmaya ilişkin bilgi verdi.
Geri dönüşümün çıkan atıkların yeniden ekonomiye kazandırılması olduğunu dile getiren Dr. Öğr. Üyesi Hasan Çiçek, “Atıklar evsel veya sanayi kaynaklı olabilir. Bu atıklar yalnız ekonomimize zarar vermiyor aynı zamanda çevre kirliliğine de sebebiyet veriyor. Şunu unutmayalım yaşadığımız bu dünya bize büyüklerimizden miras kaldı biz de çocuklarımıza temiz ve yaşanabilir olarak bırakmalıyız. Geri dönüşümle aslında biz oluşan kirliği de azaltmış oluyoruz.” dedi.
Geri dönüşüm konusundaki toplumsal bilinci de değerlendiren Dr. Öğr. Üyesi Hasan Çiçek, “Toplumumuz maalesef geri dönüşüm konusunda çok bilinçli değil. Çevremize, sokaklara, oturduğumuz sitelere, parklara baktığımızda bu eksikliğimizi rahatlıkla görebiliyoruz. Gelişmiş Avrupa ülkelerine gidenler bilir, sokakta, parkta bir çöp göremezsiniz. Son yıllarda geri dönüşüm konusunda gerek hükümet nezdinde gerek yerel yönetim ve sivil toplum örgütlerince farkındalık yaratma çabaları görülüyor. Ancak bu çalışmaların yetmediği ve daha çok çalışmamız gerektiği de unutulmamalı.” diye konuştu.
DUYARLI VATANDAŞLARIMIZIN ARTMASI GEREKİR
Bazı insanların özellikle büyük şehirlerde geri dönüşüm konusunda daha duyarlı davrandığına işaret eden Dr. Öğr. Üyesi Hasan Çiçek, “Küçük şehirler ile kasaba ve köylerde ise bu duyarlılığın daha az olduğuna şahit oluyoruz. Örneğin belediye tarafından konulan farklı atık kutularının (evsel/plastik/cam) doğru bir şekilde kullanılmadığını gözlemliyoruz. Duyarlı vatandaşlarımızın artması gerekir. Bu konuda yerel yönetimlere, site yönetimlerine ve sivil toplum kuruluşlarına daha fazla iş düşüyor. Televizyon kanallarında bu konu daha çok işlenmeli.” dedi.
“Öğrenci su içtiği plastik bardağı yere atıyorsa kampanyalar etkin değil demek” diyen Çiçek, okulların, üniversiteler ve yerel yönetimlerin geri dönüşüm konusunda daha çok çaba göstermesi gerektiğine de vurgu yaptı.
Atıkların geri kazanılması konusunda teknolojik yatırımlar teşvik edilmesi gerektiğini kaydeden Dr. Öğr. Üyesi Hasan Çiçek, öncelikle geri dönüşüm için ülke genelinde büyük bir kampanya başlatılması gerektiğine dikkati çekerek, “Bu kampanyaya okullar, üniversiteler, hükümet, sivil toplum örgütleri tam destek vermeli. Atıkların geri kazanılması konusunda teknolojik yatırımların teşvik edilmesi, daha fazla girişimcinin bu yatırıma yönelmesi elzemdir. Yerel yönetimlerin de bu alana daha fazla kaynak ayırması da gerekir. Kanun, yönetmelik ve mevzuatlarda boşluk varsa bunların süratle giderilmesi gerekir. Ayrıca yeni teknolojik imkanlar kullanılmalı. Unutmayalım ki geri dönüşüm sektörüne yatırım yaptığımızda aynı zamanda yeni iş imkanları da yaratmış olacağız.” diye konuştu.
OLUŞAN ATIK MİKTARI 109,2 MİLYON TON OLARAK HESAPLANDI
Öte yandan TÜİK verilerine göre 2022 Atık İstatistikleri’ndeki araştırma kapsamındaki imalat sanayi işyerleri, maden işletmeleri, termik santraller, organize sanayi bölgeleri (OSB) ve hane halklarında 29,4 milyon tonu tehlikeli olmak üzere toplam 109,2 milyon ton atık oluştuğu kaydedildi. Toplam atığın yüzde 63,2’si satıldı veya lisanslı atık işleme tesislerine gönderilirken atık bertaraf ve geri kazanım tesislerinde işlenen 133,2 milyon ton atığın 81,4 milyon tonu bertaraf edildiği ve 51,7 milyon tonunun geri kazanıldığı vurgulandı.
