Almanya’daki Sosyal Medya Yasasına, ‘nefret içerikli söylemler, terör propagandası ile mücadele’ şeklinde övgüler dizen Deutsche Welle, Türkiye …
Almanya’daki Sosyal Medya Yasasına, ‘nefret içerikli söylemler, terör propagandası ile mücadele’ şeklinde övgüler dizen Deutsche Welle, Türkiye’de nefret söylemi ve dezenformasyonla mücadele için görüşülen, basın, sosyal medya ve internet haberciliğine ilişkin düzenlemeyi ‘sansür‘ olarak niteledi.
Almanya’nın uluslararası yayıncısı Deutsche Welle’nin (DW) Türkçe yayın yapan haber sitesi, Almanya’da dezenformasyon ve nefret söylemine karşı yürürlüğe giren yasayı, övgüyle servis etmişti.
DW haberinde, Alman Meclisi’nde onaylanan yasanın, sosyal paylaşım sitelerine nefret içerikli paylaşımlarla mücadele konusunda daha sıkı sorumluluklar yüklediği ifade edildi.
Haberde Facebook, Twitter gibi sosyal paylaşım sitelerinin, artık platformlarında nefret içerikli söylemler, terör propagandası yapan paylaşımlar ve yalan haberlerle daha sıkı mücadele etmek zorunda olduğu belirtildi.
TÜRKİYE’DEKİ BENZER DÜZENLEME ‘SANSÜR’ ŞEKLİNDE SERVİS EDİLDİ
Kamuoyunda “dezenformasyonla mücadele düzenlemesi” olarak bilinen Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi TBMM’de görüşülüyor.
Düzenleme ile, kamuoyuna doğru bilgilerin ulaşması, nefret söyleminin önüne geçme, terör örgütlerinin propaganda ve toplum huzurunu bozma amaçlı dezenformasyon yayma çabalarının engellenmesi amaçlanıyor.
Almanya’daki benzer düzenlemeden övgüyle söz eden DW, Türkiye’deki düzenlemeyi, düzenlemenin karşıtlarının ağzıyla servis etti. Haberde, düzenlemeye ilişkin bilgi ve belge yer almazken, “AK Parti ve MHP’nin hazırladığı teklif birçok açıdan tartışmalı. Tasarıya göre, halk arasında korku, endişe ve panik yaratacak haberler yaymak, üç yıla kadar hapisle cezalandırılacak.” ifadeleri yer aldı.
Haberde, düzenlemedeki ‘kamu yararı’ görmezden gelinirken, bazı meslek gruplarının ‘yalan haber’ yerine ‘istenmeyen haber’ nitelemesi ön plana çıkarıldı, suç teşkil edebilmesi gereken şarta değinilmedi.
SUÇUN ŞARTLARI
Yeni düzenlemeye göre, yanlış bir bilgi paylaşmak, siyasi eleştiri yapmak, hükümete dönük gerçek olmayan isnatlarda bulunmak suç sayılmayacak. İfade ve basın özgürlüğü kapsamında kalacak açıklamalara, haberlere de ceza verilmesi söz konusu değil.
Düzenlemede dezenformasyonun suç teşkil edebilmesi için bu 5 şartın ‘bir arada gerçeklemesi’ gerekiyor.
1. Haber ya da paylaşımın gerçeğe aykırı olması
2. Yayılan haberin iç-dış güvenlik, kamu düzeni ve genel sağlık ile ilgili olması
3. Yayılan haberin halkta korku, panik ve endişe oluşturması saikiyle hareket edilmesi
4. Bilginin aleni olarak paylaşılması
5. Bilginin kasten yayılması lazım.
Örneğin, yanlış bilgi içeren bir sosyal medya paylaşımının gerçek sanılarak paylaşılması kesinlikle suç teşkil etmeyecek. Yine korku, panik, endişe oluşturmayan bir haber bu kapsamda değerlendirilmeyecek. Güvenlik, kamu düzeni ve genel sağlık dışındaki haberler de (örneğin siyaset, adalet vb. alandakiler), düzenlemenin kapsamına girmiyor.