ABD’de iki partili sistemi kırma çabası: Eski Cumhuriyetçi ve Demokrat yetkililer üçüncü parti kurdu

‘Forward’ (İleri) adı verilen yeni partinin kurucuları, ‘ABD’nin işlevsiz iki partili sisteminden umutsuzluğa düşmüş milyonlarca seçmene hitap etmek istediklerini’ söyledi. İleri’nin ABD siyasetine hakim olan Cumhuriyetçi ve Demokrat partilere karşı işe yarar bir alternatif olmasını umduklarını belirten kurucular, geçen yıl Amerikalıların 3’te 2’sinin üçüncü bir partiye ihtiyaç duyduğunu dile getirdiği Gallup anketine dikkat çekti.

Tayvan kökenli lider

İleri Parti’nin ilk eşbaşkanları Andrew Yang ile Christine Todd Whitman olacak. Demokrat Parti’nin 2020 başkanlık seçimleri ve 2021 New York şehri belediye başkanlığı seçimleri için adaylık yarışına katılan Yang, Tayvan kökenli göçmen bir ailenin çocuğu olarak New York’ta dünyaya gelmiş bir işinsanı ve lobici. Whitman ise 1994-2001’de New Jersey eyaletinin Cumhuriyetçi valisi ve 2001-2003’te eski Cumhuriyetçi Başkan George W. Bush’un yönetiminin Çevre Koruma Kurumu Başkanı idi.

İleri’nin liderleri, platformu tanıtmak ve destek toplamak için sonbaharda onlarca şehirde etkinlikler düzenleyecek. İlk büyük toplantısını 24 Eylül’de Teksas eyaletinin Houston şehrinde yapacak partinin ilk ulusal kurultayının ise gelecek yaz büyük bir ABD şehrinde yapılması planlanıyor.

Üç hareketin birleşmesiyle

İleri, ABD’nin giderek kutuplaşıp tıkanan siyasi sistemine tepki olarak son yıllarda ortaya çıkan üç siyasi grubun birleşmesiyle oluştu: 1) Ronald Reagan, George H.W. Bush, George W. Bush ve Donald Trump’ın Cumhuriyetçi yönetimlerinde yer alan onlarca eski yetkili tarafından 2021’de kurulan Amerika Yenilenme Hareketi, 2) 2021’de Demokrat Parti’den ayrılarak bağımsız olan Yang’ın kurduğu İleri siyasi eylem komitesi, 3) Eski Cumhuriyetçi milletvekili David Jolly’nin liderliğinde biraraya gelen Cumhuriyetçi, Demokrat ve bağımsızların oluşturduğu Amerika’ya Hizmet Hareketi.

‘Sol değil, sağ değil, ileri’

İki temel kaidesi ‘adil, gelişen bir ekonominin canlandırılması’ ve ‘Amerikalılara seçimlerde daha fazla seçenek, işleyen hükümete daha fazla güven ve geleceğimiz hakkında daha fazla söz hakkı verilmesi’ olarak açıklanan yeni merkezci partinin henüz belirli bir politikası yok. Bu akşamki lansmanda “Amerika’nın karşı karşıya olduğu büyük sorunları nasıl çözeceğiz? Sol değil. Sağ değil. İleri” sloganının kullanılacağı belirtildi.

Daha önce Gore’un başkanlığına mal olmuştu

Tarihsel olarak, üçüncü partiler ABD’nin iki partili sisteminde başarılı olamadı, etkileri bazen bir başkanlık seçiminin gidişatını değiştirmekle sınırlı kaldı. 2000 başkanlık seçiminde Yeşiller Partisi’nden Ralph Nader’in Demokrat Parti’nin Başkan Adayı Al Gore’un seçmen tabanını cezbetmesi, Cumhuriyetçi Parti’den George W. Bush’un başkan koltuğuna oturmasında rol oynadı.

‘Başabaş seçimleri Demokratların kaybetmesine yol açar’

Her geçen gün daha derinden kutuplaşan ABD’de İleri’nin başarılı olabileceğine siyasi analistler şüpheyle bakıyor.

Sosyal medyada gelen tepkilerde ise pek çok Demokrat, İleri’nin Cumhuriyetçilerden ziyade Demokratlardan daha fazla oy çekeceği ve bunun başabaş yarışlarda Cumhuriyetçilerin kazanmasına yarayacağı korkusunu dile getirdi.

Okul kurullarından ABD başkanlığına dek her düzeyde aday hedefi

İleri, 2024 başkanlık ve Kongre seçimleri için 2023 sonuna kadar 30 eyalette ve 2024 sonuna kadar 50 eyalette parti kaydı yaptırmayı ve oy pusulalarında yer alma hakkı kazanmayı amaçlıyor. Yerelde okul kurulları, belediye meclisleri, eyalet kongrelerinden başlayıp ABD Kongresi ve ABD başkanlığına kadar her yarışta aday çıkarmayı hedefliyor.

‘Çok bağışçımız ve üyemiz var’

Partinin yaklaşık 5 milyon dolarlık bir bütçeyle yola çıkacağını aktaran Yang, bağışçıların kuyruk olduğunu ve birleşen üç grubun tabanda yüz binlerce üyesi olduğunu söyleyerek iddialı konuştu: “Çok güçlü bir finansal pozisyonda başlıyoruz. Mali destek sorun olmayacak.”