Sanal, artırılmış ve karma gerçeklik teknolojilerindeki gelişmelerin zirve yaptığı ve henüz net olarak tanımlanamasa da “metaverse” kavramının …
Sanal, artırılmış ve karma gerçeklik teknolojilerindeki gelişmelerin zirve yaptığı ve henüz net olarak tanımlanamasa da “metaverse” kavramının hayatımıza girdiği bir dönemi geride bıraktık. Facebook’un adını Meta olarak değiştirmesiyle başlayan bu süreç, kripto paralar başta olmak üzere pek çok alanda da etkisini hissettirdi.
Ancak ucu bucağı kestirlemeyen her yenilikte olduğu gibi metaverse yükseliş döneminde de son derece ciddi kafa karışıklıkları yaşandı. Bir anda 10 kişiden 11’inin metaverse uzmanı olması, kripto para ve blok zinciri tabanlı sayısız dolandırıcılık, eski Facebook Meta’nın gazıyla bu alana giren şirketlerin tutarsız girişimleri ve en önemlisi de sayısız biyolojik, sosyolojik ve psikolojik tartışmanın ardından nihayet beklenen an geldi: Metaverse Standarts Forum, pek çok öncü şirketin girişimiyle resmen kuruldu.
Metaverse Standarts Forum yani Türkçesiyle “Metaverse Standartları Forumu’nun” kurucu üyeleri:
Yukarıda yer alan listede Türkiye’de geniş kitlelerin hakim olduğu önemli şirket ve organizasyonları özellikle kalın puntoyla ifade ettik. Ayrıca listede yer alanların tamamı Metaverse Standarts Forum’un kurucu üyesi konumunda. Elbette bu foruma daha sonradan eklenenler olacaktır.
Metaverse Standarts Forum hangi amaçla kuruldu?
Metaverse hakkındaki tartışmalara neden olan kafa karışıklıklarını gidermek, bu alanda yapılacak girişim ve teknolojilerin yolunu açacak “açık kaynaklı” ortak çalışma alanları inşa edebilmek. Benzer organizasyonlar internet, Wi-Fi veya Bluetooth gibi teknolojik alanlarda da kuruluyor. Örneğin Wi-Fi 6 teknolojisinin standartlarını Wi-Fi Alliance organizasyonu belirliyor.
Metaverse üzerine kurulan bu ilk büyük organizasyonun temel amacı ise oldukça açık şekilde “geliştiricilerin platformlar arası çalışabilir sistemler inşa etmesini” sağlamak. Örneğin Decentraland adındaki metaverse evreninde kullanılan kripto para birimi MANA’nın Meta’nın Horizon Worlds evreninde de kullanılmasını sağlamak, Ethereum’un tüm evrenlerde geçerli para birimi olarak kabul görmesini kolaylaştırmak gibi… Elbette bu standartların ve forumun sağladığı tek şey ekonomik ortak alanlar yaratmak da değil.
Metaverse evrenlerinde para ya da -eğer oyunsa- görevler karşılığında edinilen dijital varlıkların sınırı yok. Bu dijital karakter için alınan bir kostüm, bir arsa, bir yat bile olabilir… Hatta bir dijital karakterin kendisi bile başlı başına bir varlık. Ancak bir varlığın sadece bir evrende geçerli olması, metaverse’ün “platformlarüstü” bir teknoloji pazarı yaratmasına engel oluyor. Bu anlaşma bir bakıma metaverse kavramını internet gibi bir çatı yapıya dönüştürüyor.
Özetlemek gerekirse Metaverse Standarts Forum bir sonuç değil, yeni ve daha kitlesel metaverse teknolojilerini yaratmanın sebebi, başlangıç noktası olma amacı taşıyor. Bu sebeple amacı sadece “arsa alayım satayım, reklam yapayım” diyen son kullanıcı ve şirketler gözünde fazlasıyla soyut kalabilir.
Metaverse Standarts Forum’a katılmak ücretsiz ve hep ücretsiz kalacak: Peki katılanları neler bekliyor?
“Help us Open Build the Open Metaverse” yani “Açık Metaverse’ü inşa etmek için bize yardım edin” çağrısıyla kurulan foruma kar amacı güden şirketler, kar amacı gütmeyen kurum ve kuruluşlar, dernekler, vakıflar ve hatta üniversiteler de katılabiliyor.
Forumda üyeliğin 2 seviyesi var: Katılımcı (Participant) ve Ana Üye (Principal). Katılımcı üyeler organizsyon kapsamındaki forum tartışmalarında ve projelerinde rol oynayabilecekler. Ana Üyeler ise forum projelerine fon sağlayan ve forumun oyun kurucusu olan üyeler olacaklar. Üyeliği değerlendirmek isteyenler buradaki bağlantıdan daha fazla detaya ulaşabilirler.
Metaverse Standarts Forum’u kim yönetiyor?
160 farklı şirketin üyesi olduğu 3 boyutlu grafik teknolojileri alanındaki standartları belirleyen Kronos Konsorsiyumu, forumun yöneticisi konumunda yer alacak. Yani organizasyonun yönetimi Meta veya Epic Games gibi kâr amacı güden bir şirkete emanet değil, tarafsızlığı sağlamak ve rakabeti sürdürülebilir kılmak için bu tercihin yapıldığı gayet açık. Benzer organizasyonların yönetimi de bu formülde yapılıyor.
Kranos Konsorsiyumu Başkanı Neil Trevett “Metaverse Standartları Forumu ‘açık ve kapsayıcı metaverse’ için gerekli olan pragmatikliği ve standardizasyonu teşvik etme misyonuyla hareket edecek. Standart kuruluşları ve endüstri arasındaki koordinasyon için benzersiz bir yer olacak” açıklamasında bulundu.
Bir başka deyişle Metaverse Standartları Forumu, Türkiye’deki Türk Standartları Enstitüsü (TSE) gibi çalışacak, metaverse alanındaki tüm yenilik ve teknolojilerin standarlarını belirteyen çatı kurum olacak. Örneğin bu foruma üye olmamış bir metaverse şirketine güvenmeme hakkınız olacak.
Metaverse Standarts Forum, Temmuz 2022’de ilk toplantılarına başlıyor. Katılımcı üyeler bu toplantılara katılarak kendi alanlarına odaklı görüş beyan etme, rapor sunma ve ekosistemin gelişimine katkı sunma hakkına sahip olacaklar. İlerleten süreçte forum kapsamında metaverse hakkındaki sorunları çözmeyi, standartları uygulamayı kolaylaştıran hackhaton gibi kitlesel etkinlikler düzenlenecek.
