TÜİK verilerine göre güçlü büyüme sağlansa da işgücünün bu hızlı büyümenin yarattığı katma değerden aldığı payda gerilemenin devam etmesi dikkat …
TÜİK verilerine göre güçlü büyüme sağlansa da işgücünün bu hızlı büyümenin yarattığı katma değerden aldığı payda gerilemenin devam etmesi dikkat çekti. İşgücü ödemelerinin Gayrisafi Katma Değer içerisindeki payı bu yıl ilk çeyrekte yüzde 31,5 oldu.
2020 ilk çeyrekte bu pay yüzde 39,1, 2021 ilk çeyrekte ise yüzde 35,5 seviyesindeydi. Ekonomist Fatih Özatay işgücünün aldığı payın düşmesine yönelik “Ücretliler kaybediyor, sermaye sahipleri kazanıyor. Ücret artışları enflasyonun arkasında kalıyor” yorumunu yaptı. İşgücü ödemelerinin aldığı paydaki yüksek düşüş ve yüksek enflasyon satın alma gücünde gerilemeyi de ortaya koyuyor. Öte yandan net işletme artığı/karma gelirin payı ise geçen yılın ilk çeyreğinde yüzde 45,6 iken bu yıl ilk çeyrekte yüzde 47,6’ye yükseldi.
VATANDAŞIN HARCAMALARI İKİYE KATLANDI
TÜİK verilerine göre cari fiyatlarla vatandaşın harcamalarında üç haneli artışlar yaşandı. Vatandaşın dayanıklı mallara harcamaları geçen yılın ilk çeyreğine göre yüzde 97,3 artarken yarı dayanıklı mallara yönelik harcamalar yüzde 104 büyüdü. Dayanıksız mallara yönelik harcamalarda yüzde 100,1 artış yaşandı. Hizmetler sektörüne yapılan harcamalarda artış ise yüzde 85 oldu.
Öte yandan Türkiye’nin En Büyük 500 Sanayi Kuruluşu Araştırması’nda da yaratılan net katma değerde ücretlerin payının gerilediği görüldü.
Araştırma, 2021’in işgücü verimliliğinde önemli bir artış yılı olduğuna işaret ediyor. 2020 yılında yaşanan salgın nedeniyle üretimde kesintiler yaşanmış, çalışan sağlık sorunları oluşmuş, çalışma saatleri azalmış ve iş gücü verimliliği gerilemişti. 2021 yılında ise tüm bu koşulların iyileştiği, böylece işgücünün çalışma süreleri ve performansının yükseldiği görülüyor. Yine 2021 de makine ve ekipmanda yüksek satışlara bağlı yüksek kapasite kullanımının da işgücü verimliliğindeki artışa katkı sağladığı belirtiliyor. 2021 yılında çalışan başına net üretimden satışlar 2020 yılına göre mutlak büyüklük olarak tüm alt sektörlerde artmakla beraber, sektörler arasında önemli farklılıklar söz konusu. 2021’de çalışan başına net üretimden satışlar ile ölçülen işgücü verimliliği en yüksek sektörler ise sırasıyla; mücevherat sanayi, rafineri petrol ürünleri sanayi ve ana metal sanayi oldu.
