Türkiye, Cumhuriyet tarihinin 100’üncü yılında uzaya bir vatandaşını göndermeye hazırlanıyor. Bu doğrultuda, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na …
Türkiye, Cumhuriyet tarihinin 100’üncü yılında uzaya bir vatandaşını göndermeye hazırlanıyor. Bu doğrultuda, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na bağlı kurumlardan Türkiye Uzay Ajansı (TUA) ve TÜBİTAK hummalı bir çalışma sürecine girmişti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da, ilk İnsanlı Uzay Görevi gerçekleştirileceğini Kabine Toplantısı esnasında kamuoyu ile paylaşmıştı.
Adaylarda aranacak genel şartlar ve koşullar uzaya.gov.tr alan adına sahip sitede yayınlanırken görevin tanımı da aynı site üzerinden yapıldı. Bu sayede, Milli Uzay Programı kapsamındaki 10 görevden 1’i olarak bilinen Türk Uzay Yolcusu ve Bilim Komisyonu projesi milyonlarca yurttaşa anlatıldı.
Proje kapsamında gerekli kriterleri sağlayan iki aday eğitim sürecine tabi tutulacak ve başarılı olan bir kişi Uluslararası Uzay İstasyonu’na gönderilecek. Bu noktada, TÜBİTAK Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsü’nden Ömer Ataş Bey’e; adaylara verilecek eğitimi; uzaya gidecek adayın laboratuvar ortamında yapacağı çalışmaları, Uluslararası Uzay İstasyonu’nun statüsünü ve seçilecek kişinin 10 yıl süreyle istihdam edilmesini sorduk.
Başuzman Araştırmacı ve Türk Uzay Yolcusu ve Bilim Misyonu projesinin yöneticisi Ömer Ataş da, vatandaşın merak ettiği noktaları cevaplandırdı. İşte, Ataş’ın açıklamalarından satır başlıkları…
TANIM
“Bu proje Sayın Cumhurbaşkanı’nın Milli Uzay Programı kapsamında tanıtımını yaptığı 10 hedef projeden biriydi. Projenin temel hedefleri de bilim insanlarımıza Uluslararası Uzay İstasyonu’nda deney yapma imkanı sağlamaktı.
Bu nedenle, üniversite ve araştırma kurumlarındaki bilim insanlarının, Uluslararası Uzay İstasyonu’nda yapmak istedikleri deneyler hakkında önerilerini toplayacağız. Uluslararası Uzay İstasyonu yörüngede bir laboratuvar.”
EĞİTİM SÜRECİ
“Adayların görevini başarıyla gerçekleştirmeleri için uzun ve zorlu bir eğitimden geçmeleri gerekiyor. Öncelikle ziyaret edecekleri Uluslararası Uzay İstasyonu’ndaki bilgisayar sistemleri, haberleşme sistemleri, mürettebat sistemleri, çevresel koşulları ve yaşam destek sistemleri hakkında detaylı bir eğitim alacaklar.
Bunun yanında acil durumlar ve fırlatma aracı sistemleri hakkında adaylara eğitim verilecek. Adaylar görevi gerçekleştirdikleri zaman, gerçekleştirecekleri süre içerisinde alışkın olmadıkları çevresel şartlara maruz kalacaklar. Bunlar; fırlatma anı, Uluslararası Uzay İstasyonu’ndaki yer çekimsiz ortam ve Dünya’ya geri dönüş sırasında atmosfere girerken oluşacak çevresel etkilerdir.
Bunun için de adaylar hem santrifüj testlerinden* geçecekler hem de 0-G (Zero-G) uçaklarıyla yer çekimsiz ortamı simüle edecekler. Adaylar tabi deneyleri gerçekleştirecekleri için deneyi hazırlayan bilim insanları tarafından da, deneyin nasıl gerçekleştireceklerine dair eğitimleri de Türkiye’de alacaklar.”
ÇALIŞMA
“Uluslararası Uzay İstasyonu’nda bugüne kadar 20 ülkeden 3 bine yakın deney ve araştırma gerçekleştirilmişti. Bilim insanları da deneylerini uzay yolcumuza emanet edecek ve uzay yolcumuz da bu deneyleri 10 gün sürecek görevde gerçekleştirecek.
Çok yakın bir tarihte Uluslararası Uzay İstasyonu’nda gerçekleştireceğimiz deneylerle alakalı üniversitelerden ve araştırma kurumlarımızdan önerilerini sunmalarını isteyeceğiz.
Muhtemelen bu hafta içerisinde üniversitelere ve araştırma kurumlarına resmi bir yazı göndererek 10 günlük görevde, İstasyon’da gerçekleştirmek istedikleri deneyleri ve önerilerini iletmelerini talep edeceğiz.”
ADAY, NEREDEN UZAYA GÖNDERİLECEK?
“Milli Uzay Programı kapsamında fırlatma sistemleri üzerine çalışmalar ülkemizde yapılıyor. Ancak mevcut durumda insanlı bir fırlatmayı gerçekleştirecek fırlatma sistemlerine henüz sahip değiliz. O yüzden bu görevde fırlatma hizmetini uluslararası işbirliğiyle gerçekleştireceğiz.”
ULUSLARARASI UZAY İSTASYONU’NUN YAPISI VE STATÜSÜ
“Uluslararası Uzay İstasyonu’nun 5 partneri vardır. Bunlar Amerika Birleşik Devletleri; Avrupa Birliği, Rusya, Kanada ve Japonya’dır. Bu ülkelerin dışındaki ziyaretlerde bu 5 ülkenin onayının alınması gerekmektedir.”
10 YIL SÜREYLE İSTİHDAM EDİLECEK
“Bu görevi gerçekleştiren adaylar büyük bir tecrübeye ve bilgiye sahip olacaklar. Haliyle görevi gerçekleştirdikten sonra bu bilgi ve tecrübelerini hem bizlere hem de bundan sonra gerçekleştirilecek görevlerde kullanmaları için 10 yıllık mecburi görev talebimiz bulunmaktadır.”
Santrifüj Testi*: Bir pilot adayının sıra dışı basınca nasıl tepki verdiğini öğrenebilmek için önceden yapılan test. Bu test simülasyon cihazı vasıtasıyla yapılır ve cihaz içerisindeki aday yüksek devirlerde döndürülür.
