Merkez Bankası; temerrüt, reeskont ve avans işlemlerinde uygulanacak faiz oranını belirledi

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası‘nın ( Tcmb ), reeskont işlemlerinde uygulanacak iskonto faiz oranlarının tespitine ilişkin tebliği, Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlanarak yürürlüğe girdi.

İSKONTO FAİZ ORANI YILLIK YÜZDE 14,75

Buna göre, Tcmb, vadesine en çok 3 ay kalan senetler karşılığında yapılacak reeskont işlemlerinde uygulanacak iskonto faiz oranını yıllık yüzde 14,75, avans işlemlerinde uygulanacak faiz oranını ise yıllık yüzde 15,75 olarak tespit etti.

TEMERRÜT FAİZ ORANI YÜZDE 17,25

Öte yandan TCMB’nin mal ve hizmet tedarikinde geç ödemelerde uygulanacak temerrüt faiz oranı ve alacağın tahsili masrafları için talep edilebilecek asgari giderim tutarına ilişkin kararı, Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Kararda, “Türk Ticaret Kanunu uyarınca mal ve hizmet tedarikinde alacaklıya yapılan geç ödemelere ilişkin temerrüt faiz oranının sözleşmede öngörülmediği veya ilgili hükümlerin geçersiz olduğu hallerde uygulanacak faiz oranı yıllık yüzde 17,25, alacağın tahsili masrafları için talep edilebilecek asgari giderim tutarı 555 lira olarak tespit edilmiştir. Belirlenen bu oran ve tutar 1 Ocak’tan itibaren geçerli olacaktır.” denildi.

Söz konusu temerrüt faiz oranı, geçen yıl yüzde 18,25 ve asgari giderim tutarı da 385 lira düzeyinde uygulanıyordu.

REESKONT VE AVANS FAİZ ORANLARI NE DEMEK?

Reeskont; iskonto edilmiş, diğer bir deyişle bir bedel karşılığı el değiştirmiş (iskonto) olan kıymetlerin, bir bedel karşılığında yeniden el değiştirmesini (reiskonto) ifade eder.

Reeskont ve avans işlemleri, Merkez Bankası Kanunu’nun 45. maddesine göre düzenlenmiştir.

Merkez Bankası, bankacılık kesiminin geçici likidite ihtiyaçlarının karşılanması için, bankalar tarafından verilecek ticari senet ve vesikaları reeskonta kabul edebilir. Türkiye’de reeskont işlemindeki tüm koşul ve kurallar, Merkez Bankası tarafından belirlenir. Bunun yanında, reeskont kredilerinin en yüksek sınırı ve kredi türlerine göre limitleri, para politikası ilkeleri doğrultusunda yine Banka tarafından konulur.

Bu işlemler için Merkez Bankası tarafından uygulanan faize “reeskont faiz oranı” adı verilmektedir. Merkez Bankası reeskonta kabul edebileceği senetler karşılığında avans da verebilmektedir. Avans içinteminat olarak alınan bu senetler; ticari senet ve belgeler, devlet tahvilleri ve borsada kayıtlı tahvillerdir. Ekonomideki para arzı ve kredi genişlemesi dikkate alınarak belirlenen reeskont faiz oranı, mevcut durumda uygulanan para politikası kapsamında bir para politikası aracı olarak önemini kaybetmiştir.

TEMERRÜT FAİZİ NE DEMEK?

Temerrüt, herhangi bir sebebe dayanmaksızın borçları ödememekte direnme anlamına gelmektedir. Borçlunun borcunu yerine getirmekte gecikmesi durumunda ödenmesi gereken faiz. Esas olarak temerrüt faizi, gecikme faizi ile aynı anlamda değildir. Çok basit olarak anlatmak gerekirse, temerrüt faizi, gecikme faizinden sonra gelen bir aşamadır.

Kredi anaparasının kapaması ya da kredi taksitinin ödeme günü geldiğinde, borçlu bu ödemeyi geciktirirse ertesi günden itibaren öncelikle gecikme faizi işletilir. Yasa çerçevesinde, sözleşme ile belirlenen süre aşılıp da takip durumu ortaya çıktığında, temerrüt faizi işletilmeye başlanır. temerrüt faizi, gecikme faizine göre daha yüksek oranlarda belirlenen bir tür ceza tahakkukudur.

Ergin Garip – Ekonomi Haberleri